Ryjewo
UNIQ4c2df07c5e9a2c1-googlemap-00000000-QINU |
Ryjewo na mapie |
---|
Ryjewo (dawn. niem. Rehhof) – duża wieś w powiecie kwidzyńskim, w gminie Ryjewo na trasie linii kolejowej Malbork - Kwidzyn - Grudziądz i przy skrzyżowaniu dróg wojewódzkich nr 525 i 607.
Spis treści[ukryj] |
Historia
Ryjewo to dawna wieś gminna. W roku 1905 osadę zamieszkiwało 1.536, a w 1910 roku - 1.710 mieszkańców.
Zmiana dotychczasowej nazwy Rehhof (dawn. pow. sztumski) na Ryjewo ustalona została Rozporządzeniem Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 roku (Monitor Polski Nr 142, poz. 262).
Kalendarium
- 1387r. – po raz pierwszy w dokumentach pojawiła się nazwa Rehehof (Rehhof)
- 1466r. – 1772r. – częścią Korony
- 1472r. – w Ekonomii Malborskiej
- 1565r. – występuje pod nazwą Reyowo i Regoff
- 1565r. – 1772r. – w województwie malborskim
- 1622r. – pożar strawił folwark ryjewski
- 1742r. – akcja osiedlania Menonitów w okolicach Ryjewa
- 1745r. – liczy 30 dymów (gospodarstw domowych)
- 1785r. – folwark należał do Lehwarcka z Ryjewa, który odziedziczył go po ojcu
- 1801r. – włączenie do Ekonomii Malborskiej i podporządkowanie urzędowi w Sztumie
- 1883r. VII. 15 – oddano do użytku tzw. ryjewski odcinek kolei nadwiślańskiej
- 1895r. – zbudowano kościół ewangelicki
- 1898r. X. 1 – połączenie się Sarnowa, Cegiełkowa i Ryjewa w jedną miejscowość pod nazwą Ryjewo
- 1908r. – 1909r. – budowa kościoła katolickiego
- 1918r. – powstanie ochotniczej straży pożarnej
- 1919r. – budowa kurortu uzdrowiskowego (od 1965r. dom pomocy społecznej)
- 1919r. – 1954r. – w powiecie kwidzyńskim
- 1954r. – 1975r. – w powiecie sztumskim
- 1975r. – 1998r. – w województwie elbląskim
- 1999r. – w wyniku reformy administracyjnej w powiecie kwidzyńskim w województwie pomorskim
Zabytki
- Sanktuarium Świętej Rodziny zbudowane w latach 1908 - 1909. Jest to kościół zbudowany w stylu neogotyckim. Wnętrze trójnawowe, ze sklepieniami gwiaździstymi. Co roku w pierwszą niedzielę po 15 sierpnia odbywa się ogólnodiecezjalny odpust, pod przewodnictwem ordynariusza elbląskiego. Od 1992 roku proboszczem jest ks.kan.dr Sławomir Pokorniecki pochodzący z Kwidzyna. Powyżej kościoła znajduje się cmentarz, który powstał równocześnie z budową kościoła.
- Kościół pod wezwaniem Błogosławionego Michała Kozala zbudowany w 1895r.; kościół ten był wybudowany na potrzeby miejscowych protestantów i służył im do II wojny światowej, podczas której został doszczętnie zniszczony. Na początku lat 90. XX w. ludność miejscowa odbudowała kościół. Prawdopodobnie równocześnie z budową kościoła wokół miał powstać cmentarz.
Teraźniejszość
Miejscowość jest siedzibą gminy Ryjewo i placówką Ochotniczej Straży Pożarnej.
W Ryjewie istnieje także Niepubliczny Zakład Podstawowej Opieki Zdrowotnej, Zespół Szkół im. Mikołaja Kopernika, Dom Pomocy Społecznej "Słoneczne Wzgórze".
Dawny cmentarz ewangelicki z pierwszej połowy XIX wieku w ostatnich latach odnowiono oraz zapewniono nad nim stałą opiekę.
Zapisy nazewnictwa
- 1387 - Rehehoffe (MAB)
- 1533 - Rehoff (MRP)
- 1565 - Reyowo, Regoff (Sm I)
- 1590 - Ryiow (H)
- 1624 - z Ryjowa (LPm II)
- 1647 - Reiewo (F)
- 1649 - Ryiow (H)
- 1675 - Rejewo (H)
- 1682 - Ryjewo (F)
- 1790 - Reehof (Srt)
- 1889 - Ryjewo (SG)
- 1945 - Rehhof (R)
- 1951 - Ryjewo (R)
- inne spotykane formy (Ryjewo Wieś, Ryjow, Regoff, Rehehof, Reehoff, Rehhoff, Dorf Rehhof)
Zobacz też
Wykaz miejscowości powiatu kwidzyńskiego
Źródła
- Oficjalna strona Gminy Ryjewo
- http://www.westpreussen.de/
- Monitor Polski - Rocznik 1946 Nr 142
Siedziba gminy: Ryjewo
Miejscowości niesołeckie: Benowo-Wrzosy • Chojno • Czarne Błoto • Klecewko • Kuliki • Mątki • Pańskie Łąki • Sołtyski • Szkaradowo Szlacheckie • Szkaradowo Wielkie • Tralewo • Watkowice Małe • Wiszary |