Barcice

Z Kwidzynopedia - encyklopedia e-kwidzyn

Barcice na mapie
UNIQ4ae54ee4517a1d2c-googlemap-00000000-QINU

Barcice (dawniej niem. Schweingrube/Tragheimerweide) - wieś położona w powiecie kwidzyńskim, w gminie Ryjewo przy drodze numer 602.

Spis treści

[ukryj]

1 Historia
2 Teraźniejszość
3 Zapisy nazewnictwa
4 Zobacz też
5 Źródła

Historia

Obszary dzisiejszych Barcic jeszcze w XVII w. były tylko pastwiskami, a w okolicznych lasach znajdowały się liczne barcie pszczele. W 1764 r. określono pastwiska i karczmę jako Świnia Gruba (Schweingrube), a w 1773 r. było tam 23 długoletnich dzierżawców. Część terenu określano jako Schinkenland prawdopodobnie od istniejącego tam szynku. W XX w. tę północną część obecnych Barcic nazywano po polsku Szwedy.

Już w 1659 r. wymieniono Pastwiska Tragheimerweide (Tragenhaynanie), które dzierżawili gburzy ze wsi Tragamin (Tragheim) na Wielkich Żuławach. Wieś założyło 9 rodzin menonickich w 1713 r. W 1728 r. bp chełmiński Feliks Ignacy Kretkowski zgodził się na budowę drewnianego domu modlitwy (bettenhaus), którego pierwszym starszym był Peter Tjart. Była to jedyna świątynia menonicka w Dolinie Kwidzyńskiej, a należało do tej gminy wyznaniowej 633 wiernych (1770 r.). W 1866 r. zbudowano neogotycką świątynię murowaną, która zdewastowana w 1945 r., został rozebrana w latach 60 XX w.

W 1765 r. starościna sztumska, Tekla Bielińska nadała 20 menonitom ziemię na 30-letnią dzierżawę. Stąd powstała nazwa wsi Zwanzigerweide, wymienianej też jako Cwancychowe, a w 1768 r. Zwanzig. Olbrzymie szkody spowodowała powódź w 1786 r. a w 3 lata później inwentaryzacja pruska potwierdziła zasiedlenie tych terenów przez menonitów. Zostało 8 domów a najstarszy dom pochodził z 1751 r. i istniał jeszcze w latach 70. XX w.

W roku 1905 osadę zamieszkiwało 229, a w 1910r. - 241 mieszkańców.

Wymienione trzy wsie połączono w 1928 r. w jedną gminę, która w 1925 r. liczyła 467 mieszkańców (75% menonitów) i 634 ha. Istniała tu szkoła wyznaniowa i poczta. W czasie wojny we wsi przebywało 22 jeńców angielskich zatrudnionych przy pracach polowych.

Zmiana dotychczasowej nazwy Tragheimerweide (dawn. pow. sztumski) na Barcice ustalona została Zarządzeniem Nr 52 Prezesa Rady Ministrów z dnia 24 lutego 1953r. (Monitor Polski Nr 034, poz. 432).

Teraźniejszość

Wieś zelektryfikowana została w 1949 roku. Na terenie wsi znajduje się Ośrodek Szkolno-Wychowawczy, którym kierowali: Stefan Rodak, Tadeusz Golik, Edmund Szyc, Fredysław Szwed, Jerzy Biesek i Elżbieta Polakiewicz. W latach 1955-1972 działała tu szkoła podstawowa założona i kierowana przez Marię Mejgier, następnie Olgę Dadio i Helenę Szwed.

W latach 1975-1998 miejscowość należała do województwa elbląskiego, od 1999 leży w województwie pomorskim.

Funkcje sołtysa pełni obecnie (2008) Joanna Jankowska.

W Barcicach znajdują się dwa XIX-wieczne cmentarze mennonickie. Jeden położony w odległości ok. 50 metrów od drogi Ryjewo - Benowo, drugi ok. 150 m. od drogi głównej w ostępach leśnych. Współcześnie cmentarze są bardzo zadbane. Nagrobki zachowały się w dobrym stanie. Na płytach można odczytać nazwiska pochowanych oraz dokładne daty.

Zapisy nazewnictwa

1570 - od Świniego Kąta (LMC II)
1615 - od Swiniej Gruby (LPm II)
1624 - do Świni Gruby (LPm II)
1664 - od Świni grubej (F)
1735 - Schweingrube (Sm I)
1749 - na Swinieygrupie (Sm I)
1790 - Schweingrube (Srt)
1892 - Świnia Grupa (SG)
1941 - Schweingrube (NMS)
1951 - Barcice (R)
inne spotykane formy (Schweinegrube, Schweingruppe, Swiniagrupa, Szwedy, Tragheimerweide)