Górowychy
(→Historia) |
|||
| Linia 11: | Linia 11: | ||
==Historia== | ==Historia== | ||
| + | |||
| + | Wieś sołecka położona w północnej części gminy, na północ od Prabut, na terenie falistym, z nielicznymi oczkami wodnymi. Ulokowana na wysokim brzegu rozciągającego się od południowego wschodu jeziora Dzierzgoń. | ||
| + | |||
| + | Górowychy posiadają liczne zapisy nazwy: Gorowyten – 1300 (w kopii tego dokumentu – Gorowychen), Sonnenberg – 1323, Sonnenberge – 1388, 1396, Sonnenberg – 1403, 1504, Sonperk – 1527, Gross Sonnenberg - ok. 1790, Gorowychy – 1881, 1936. | ||
Pierwsza wzmianka o terenach Górowych (''bona Algaudas'') zamieszkanych przez Prusów pochodzi z 1260 roku. | Pierwsza wzmianka o terenach Górowych (''bona Algaudas'') zamieszkanych przez Prusów pochodzi z 1260 roku. | ||
| Linia 26: | Linia 30: | ||
Prabuty dzięki reformom regulacyjnym, w 1826 roku na nowo ustaliły z chłopami wysokość czynszu. | Prabuty dzięki reformom regulacyjnym, w 1826 roku na nowo ustaliły z chłopami wysokość czynszu. | ||
| − | W 1923 roku Górowychy zostały zelektryfikowane. W | + | W roku 1864 na 129 osób 12 było katolikami, a 117 ewangelikami. W tym czasie obszar wsi wynosił 1277 morgi. W latach 1885 – 1905 powierzchnia wsi wzrosła z 326 hektarów do 562,9 ha. |
| + | |||
| + | Wieś posiadała szkołę jednoklasową. | ||
| + | |||
| + | W 1923 roku Górowychy zostały zelektryfikowane. W 1933 roku zaś wybudowano dwu kilometrowy odcinek drogi łączący wieś z drogą do Prabut. | ||
Rok 1928, to rok połączenia Górowych z Górowychami Małymi i [[Antonin]]em w jedną gminę liczącą w 1943 roku 300 mieszkańców w 50 gospodarstwach domowych, mającą łącznie 767 ha ziemi. | Rok 1928, to rok połączenia Górowych z Górowychami Małymi i [[Antonin]]em w jedną gminę liczącą w 1943 roku 300 mieszkańców w 50 gospodarstwach domowych, mającą łącznie 767 ha ziemi. | ||
| Linia 32: | Linia 40: | ||
W 1943 roku Rosjanie po wkroczeniu do Górowych spalili tu szkołę i wiele gospodarstw. | W 1943 roku Rosjanie po wkroczeniu do Górowych spalili tu szkołę i wiele gospodarstw. | ||
| − | + | Przed 1945 rokiem gospodę wiejską, nazywaną Kasyno, prowadziła rodzina o polskim nazwisku Szukowski. W tym czasie wieś miała 11 dużych zagród chłopskich. We wsi mieszkali też rzemieślnicy. Kilka domów należało do robotników rolnych. Do wsi należało kilka gospodarstw położonych wśród pól ( wybudowania ), na północ od wsi. | |
| + | Na południowy zachód od wsi znajdował się cmentarz. Nie był to jednak cmentarz wsi Gorowychy, lecz osady i folwarku Popówko ( niem. Popowken). Założono go przypuszczalnie około 1900 roku. Po wojnie opuszczony, uległ dewastacji. Drzewostan zachował się fragmentarycznie. | ||
| + | |||
| + | Od 1945 do 1972 roku działała tu szkoła, a jej kierownikami byli: Eugeniusz Wierzbowski i Stefan Wisiński. | ||
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego. | W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego. | ||
Wersja z 17:28, 8 sie 2008
|
UNIQ51b8838469627f43-googlemap-00000000-QINU |
| Górowychy na mapie |
|---|
Górowychy – (dawn. niem. Gross Sonnenberg) - wieś w województwie pomorskim, w powiecie kwidzyńskim, w gminie Prabuty.
Historia
Wieś sołecka położona w północnej części gminy, na północ od Prabut, na terenie falistym, z nielicznymi oczkami wodnymi. Ulokowana na wysokim brzegu rozciągającego się od południowego wschodu jeziora Dzierzgoń.
Górowychy posiadają liczne zapisy nazwy: Gorowyten – 1300 (w kopii tego dokumentu – Gorowychen), Sonnenberg – 1323, Sonnenberge – 1388, 1396, Sonnenberg – 1403, 1504, Sonperk – 1527, Gross Sonnenberg - ok. 1790, Gorowychy – 1881, 1936.
Pierwsza wzmianka o terenach Górowych (bona Algaudas) zamieszkanych przez Prusów pochodzi z 1260 roku.
W 1303 roku wymieniono Prusów z nazwiska. Zamieszkiwali tu: Algande, Bundo, Sarchz i Stanko.
W dokumencie z 1388 odnotowano transakcję kupna majątku od Prusa Buntobe przez bp Mikołaja.
Po sekularyzacji Górowychy przejmuje w 1527 roku Hans Queiss, brat pierwszego luterańskiego bp Erharda. W owym czasie mieszkali tu prawie wyłącznie ewangelicy.
W czasie najazdu Szwedów w latach dwudziestych XVII wieku poczyniono na tym terenie znaczne szkody.
W wyniku nadania elektora Jerzego Wilhelma z 1630 roku Górowychy liczące 17 łanów stały się wsią należącą do Prabut z określonymi szczegółowo należnymi opłatami i świadczeniami rocznymi. Jedynie 2 łany sołtysa były zwolnione z opłat. W tym czasie istniała we wsi karczma.
Prabuty dzięki reformom regulacyjnym, w 1826 roku na nowo ustaliły z chłopami wysokość czynszu.
W roku 1864 na 129 osób 12 było katolikami, a 117 ewangelikami. W tym czasie obszar wsi wynosił 1277 morgi. W latach 1885 – 1905 powierzchnia wsi wzrosła z 326 hektarów do 562,9 ha.
Wieś posiadała szkołę jednoklasową.
W 1923 roku Górowychy zostały zelektryfikowane. W 1933 roku zaś wybudowano dwu kilometrowy odcinek drogi łączący wieś z drogą do Prabut.
Rok 1928, to rok połączenia Górowych z Górowychami Małymi i Antoninem w jedną gminę liczącą w 1943 roku 300 mieszkańców w 50 gospodarstwach domowych, mającą łącznie 767 ha ziemi.
W 1943 roku Rosjanie po wkroczeniu do Górowych spalili tu szkołę i wiele gospodarstw.
Przed 1945 rokiem gospodę wiejską, nazywaną Kasyno, prowadziła rodzina o polskim nazwisku Szukowski. W tym czasie wieś miała 11 dużych zagród chłopskich. We wsi mieszkali też rzemieślnicy. Kilka domów należało do robotników rolnych. Do wsi należało kilka gospodarstw położonych wśród pól ( wybudowania ), na północ od wsi. Na południowy zachód od wsi znajdował się cmentarz. Nie był to jednak cmentarz wsi Gorowychy, lecz osady i folwarku Popówko ( niem. Popowken). Założono go przypuszczalnie około 1900 roku. Po wojnie opuszczony, uległ dewastacji. Drzewostan zachował się fragmentarycznie.
Od 1945 do 1972 roku działała tu szkoła, a jej kierownikami byli: Eugeniusz Wierzbowski i Stefan Wisiński.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
Zobacz też
Wykaz miejscowości powiatu kwidzyńskiego
Źródła
|
