Trumiejki
UNIQ3d607b41480bd2a5-googlemap-00000000-QINU |
Trumiejki na mapie |
---|
Trumiejki (dawn. niem. Klein Tromnau) - wieś położona w województwie pomorskim, w powiecie kwidzyńskim, w gminie Prabuty.
Spis treści[ukryj] |
Historia
Pierwsza wzmianka o Trumiejkach pochodzi z 1 kwietnia 1285 roku. Jest to dokument nadania przez kapitułę pomezańską rycerzowi Ditrichowi Stangemu m.in. dóbr „Trumnya” na staropruskim polu osadnicznym Prawanithe. Jednakże już 5 lutego 1289 roku biskup Henryk (1286-1303) nadał je Prusowi Navierowi i jego krewnym m.in. Prusowi Tulkoitemu. Nadanie było wynikiem uznania przez kapitułę wcześniejszej darowizny za niekorzystne dla biskupa. Stange zrezygnował z więcej niż połowy swej darowizny co potwierdził biskup wraz z kapitułą w zbiorczym dokumencie dnia 22 stycznia 1293 roku nadając Stangom dobra ziemskie w tym in Trumpnia ducentos et XXVI mansos (w Trumiejkach 126 włók).
Nie wiadomo, jaką drogą i kiedy dobra Stangów w Trumiejkach przeszły ponownie w posiadanie biskupów pomezańskich. Lokację wystawił Trumiejkom w dniu 28 listopada 1346 roku biskup Bertold (1331-1346). Następny dokument z roku 1388 potwierdza lokację Trumiejek dokonaną przez biskupa.
W czasie wojen XV i XVI wieku wieś została doszczętnie zniszczona. Jeszcze dokumenty wizytacyjne z lat 1567 i 1576 mówią, że wieś jest opuszczona.
Folwark w Trumiejkach otrzymał w połowie XVI wieku von Dobeneck. W posiadaniu jego rodziny Trumiejki były od roku 1576 do 1672. W końcu XVI wieku Fryderyk von Dobeneck (1536-1622) wybudował tu kościół i ustanowił parafię. Kościół był budowlą drewnianą, którą w latach 1745-1748 zastąpiono murowaną.
W 1789 roku Trumiejki były wsią szlachecką z folwarkiem, kościołem ewangelickim i młynem. Liczyły 18 domów mieszkalnych.
Po regulacji, majątek łącznie z folwarkami Zbożnem (dawn. niem. Gottesgabe) i Grodźcem miał 1754,8 ha, wieś 186,8 ha. W 1885 roku w dobrach było 1144 ha ziemi ornej, 203 ha łąk i 329 ha lasów, natomiast we wsi 147 ha ziemi ornej i 32 ha łąk. W latach 1817-1831 w obu miejscowościach 330 względnie 380 osób mieszkało w 38-35 domach. w latach 1864-1871-1885-1895-1905-1910 we wsi były 34-40-42-45-43 domy i 257-288-303-267-204-197 mieszkańców, w majątku w tych samych okresach 17-17-19-18-18 domów i 278-305-254-266-231 mieszkańców.
W pierwszej połowie XIX wieku, na południowym obrzeżu wsi powstał cmentarz.
Zabytkami architektonicznymi czwartej kategorii są w Trumiejkach: dom kowala, kuźnia i dom nr 67, natomiast pochodzący z pierwszej połowy XVIII wieku kościół zaliczono do zabytków drugiej kategorii. Wokół kościoła powstał cmentarz przykościelny.
Po wojnie zmiana dotychczasowej nazwy Klein Tromnau (dawn. pow. suski) na Trumiejki ustalona została Rozporządzeniem Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 lipca 1947r. (Monitor Polski Nr 111, poz. 719).
Zapisy nazewnictwa
- Nuetrumpnia
- Parvum Tromey
- Trumpnia
- Parwanythe
- Prawanythe
- Alt Colosay
- Tromnowo
- Małe Trąbki
- Trumiejki Małe
- Klein Tromnau
- Trumiejki
Zobacz też
Wykaz miejscowości powiatu kwidzyńskiego
Źródła
- Iława. Z dziejów miasta i powiatu
- http://www.westpreussen.de/
- Monitor Polski - Rocznik 1947 Nr 111
- Kościoły i kaplice na terenie byłej diecezji pomezańskiej 1243-1821 (1992) - Ks. Jan Wiśniewski (1999r.)
|