Mątowskie Pastwiska
| Linia 6: | Linia 6: | ||
==Historia== | ==Historia== | ||
| − | Początek wsi datuje się na roku 1758, kiedy starościna sztumska Tekla Bielińska wydzierżawiła na prawie emfiteutycznym siedmiu rodzinom | + | Początek wsi datuje się na roku 1758, kiedy starościna sztumska Tekla Bielińska wydzierżawiła na prawie emfiteutycznym siedmiu rodzinom menonickim Pastwiska Mątowskie na okres 30 lat. W XVII wieku okoliczne pastwiska były dzierżawione przez gburów z Mątowa Wielkiego na Żuławach Malborskich. Fakt ten znalazł odbicie w nazwie wsi. W roku 1818 wieś liczyła 63 domy, a w roku 1928 stała się gminą administracyjną, której podlegały Szkaradowo Wielkie i Szlacheckie. |
==Teraźniejszość== | ==Teraźniejszość== | ||
| Linia 12: | Linia 12: | ||
Znajdowała się tutaj mleczarnia oraz sklep, jednak po pożarze mleczarnia została zamknięta. Obecnie wieś ma typowo charakter rolniczy. Dużą jej część stanowią łąki oraz pola uprawne. | Znajdowała się tutaj mleczarnia oraz sklep, jednak po pożarze mleczarnia została zamknięta. Obecnie wieś ma typowo charakter rolniczy. Dużą jej część stanowią łąki oraz pola uprawne. | ||
| − | == Zagroda | + | == Zagroda menonicka == |
| + | |||
| + | Na terenie wsi znajduje się jedyna w Dolinie Kwidzyńskiej, unikatowa zagroda menonicka pochodząca z XVIII wieku. [nr 30], wpisana do rejestru zabytków województwa pomorskiego. W skład zagrody wchodzą zabudowania mieszkalne i gospodarczymi pod jednym dachem na rzucie litery "L" - charakterystyczna dla budownictwa olenderskiego (dwudzielne poziomo drzwi wejściowe, dekoracyjnie opierzone, z datą na nadprożu [ ANNO×1779×AVBH×I×I-RBM ]). Polichromia na okiennicach domu, ujęcia wody wewnątrz, jedna studnia z formowanej cegły, elementy konstrukcyjne więźby dachowej domu oraz obory i stodoły – o dużych przekrojach i śladach dawnej obróbki ciesielskiej. | ||
| − | |||
Dom dziadków -ze względu na szczegóły konstrukcyjne (zręb o złączeniu na obłap z wystającymi ostatkami, ślady dawnej obróbki ciesielskiej) - prawdopodobnie starszy od domu z 1779 roku. W 2007 roku zawaleniu uległa połowa połaci od lewej strony tzw. Domu Dziadków. W 2008 roku zostały wymienione okna (stare nie nadawały się do renowacji). | Dom dziadków -ze względu na szczegóły konstrukcyjne (zręb o złączeniu na obłap z wystającymi ostatkami, ślady dawnej obróbki ciesielskiej) - prawdopodobnie starszy od domu z 1779 roku. W 2007 roku zawaleniu uległa połowa połaci od lewej strony tzw. Domu Dziadków. W 2008 roku zostały wymienione okna (stare nie nadawały się do renowacji). | ||
| Linia 31: | Linia 32: | ||
==Źródła== | ==Źródła== | ||
| − | * [http://www.powiatkwidzynski.pl/starostwo/powiat/zabytki/ryjewo/Zagroda.html | + | * [http://www.powiatkwidzynski.pl/starostwo/powiat/zabytki/ryjewo/Zagroda.html Zagroda menonicka na stronie Powiatu Kwidzyńskiego] |
| − | * [http://www.ryjewo.pl | + | * [http://www.ryjewo.pl Strona gminy Ryjewo] |
| − | * [http://www.marienburg.pl/viewtopic.php?t=1488 | + | * [http://www.marienburg.pl/viewtopic.php?t=1488 Forum marienburg.pl] |
[[Kategoria:Gmina Ryjewo]] | [[Kategoria:Gmina Ryjewo]] | ||
Wersja z 22:52, 25 mar 2008
Mątowskie Pastwiska (dawniej: niem. Montauerweide) - wieś położona w powiecie kwidzyńskim, w gminie Ryjewoprzy skrzyżowaniu drogi wojewódzkiej nr 525 z drogą wojewódzką nr 602.
KONIECZNIE ZDJECIA STARE, Z NIEDALEKIEJ PRZESZLOSCI I WSPOLCZESNE, PLAN TAKZE !! http://www.powiatkwidzynski.pl/starostwo/powiat/zabytki/ryjewo/Zagroda.html
Spis treści[ukryj] |
Historia
Początek wsi datuje się na roku 1758, kiedy starościna sztumska Tekla Bielińska wydzierżawiła na prawie emfiteutycznym siedmiu rodzinom menonickim Pastwiska Mątowskie na okres 30 lat. W XVII wieku okoliczne pastwiska były dzierżawione przez gburów z Mątowa Wielkiego na Żuławach Malborskich. Fakt ten znalazł odbicie w nazwie wsi. W roku 1818 wieś liczyła 63 domy, a w roku 1928 stała się gminą administracyjną, której podlegały Szkaradowo Wielkie i Szlacheckie.
Teraźniejszość
Znajdowała się tutaj mleczarnia oraz sklep, jednak po pożarze mleczarnia została zamknięta. Obecnie wieś ma typowo charakter rolniczy. Dużą jej część stanowią łąki oraz pola uprawne.
Zagroda menonicka
Na terenie wsi znajduje się jedyna w Dolinie Kwidzyńskiej, unikatowa zagroda menonicka pochodząca z XVIII wieku. [nr 30], wpisana do rejestru zabytków województwa pomorskiego. W skład zagrody wchodzą zabudowania mieszkalne i gospodarczymi pod jednym dachem na rzucie litery "L" - charakterystyczna dla budownictwa olenderskiego (dwudzielne poziomo drzwi wejściowe, dekoracyjnie opierzone, z datą na nadprożu [ ANNO×1779×AVBH×I×I-RBM ]). Polichromia na okiennicach domu, ujęcia wody wewnątrz, jedna studnia z formowanej cegły, elementy konstrukcyjne więźby dachowej domu oraz obory i stodoły – o dużych przekrojach i śladach dawnej obróbki ciesielskiej.
Dom dziadków -ze względu na szczegóły konstrukcyjne (zręb o złączeniu na obłap z wystającymi ostatkami, ślady dawnej obróbki ciesielskiej) - prawdopodobnie starszy od domu z 1779 roku. W 2007 roku zawaleniu uległa połowa połaci od lewej strony tzw. Domu Dziadków. W 2008 roku zostały wymienione okna (stare nie nadawały się do renowacji).
Napis
Nie ulega wątpliwości, że "ANNO 1779 to data budowy. "AVBH" oznacza AV Bau Herr czyli AV inwetor, właściciel. AV to jego inicjały, nie było to zapewne AV ale AU. Trochę więcej problemu jest z napiasem "I×I-RBM". Ta część napisu dotyczy majstra, budowniczego domu (Bau Meister). Niejasna jest część początkowa - monogram majstra. Może to być HR albo MR. Ze względu na brak rejestru budowniczych monogarmy nie są do rozszyfrowania.
Dom Dziadków
Dom Dziadków prawdopodobnie nie spełniał funkcji z nazwy. Było to raczej zabudowanie w którym mieszkał ktoś związany z gospodarstwem, może pracownicy.
Plany
Planowana jest odbudowa całej stodoły wraz z więźbą dachową i przylegającą stajnią. W najbliższym czasie mają zostać posadzone nowe drzewka owocowe w celu odnowienia sadu, jednak ze względu na koszty będzie to rozłożone w czasie. Obecnie trwają starania o dotacje finansowe z Ministerstwa Kultury i Unii Europejskiej.
Źródła
|
