Otłowiec
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{|style="float:right; border: 1px solid grey; border-collapse:collapse; background:white;" border="1" cellspacing="0" cellpadding="5" | {|style="float:right; border: 1px solid grey; border-collapse:collapse; background:white;" border="1" cellspacing="0" cellpadding="5" | ||
| | | | ||
− | <googlemap version="0.9" lat="53.634054" lon="18.941803" type="map" selector="no"> | + | <googlemap version="0.9" lat="53.634054" lon="18.941803" type="map" selector="no" zoom="12" selector="yes"> |
(O) 53.645655, 18.954506, Otłowiec | (O) 53.645655, 18.954506, Otłowiec | ||
</googlemap> | </googlemap> | ||
Linia 8: | Linia 8: | ||
|} | |} | ||
− | '''Otłowiec''' ( | + | '''Otłowiec''' (dawn. niem. ''Gross Ottlau'') – wieś w [[powiat kwidzyński|powiecie kwidzyńskim]], w [[gmina Gardeja|gminie Gardeja]] przy drodze krajowej nr 55. |
==Historia== | ==Historia== | ||
− | Nazwa miejscowości, pierwotnie Otla, zdaniem | + | Nazwa miejscowości, pierwotnie Otla, zdaniem toponomisty Huberta Górnowicza była polska i oznaczała miejsce otlone, wypalone. Potem przyjęła się forma Otłowo. Oznaczała ona początkowo jednostkę osadniczo-terytorialną, obejmującą kilka osad. Od czasów pierwszego biskupa pomezańskiego Ernesta (1250-1259) 120,5 łana w Otłowie posiadał na prawie chełmińskim rycerz Szymon. Był to zapewne teren późniejszego Otłowa właściwego (Wielkiego). Z nadania zaś biskupa Alberta (1260-1285) dziewiętnaście łanów Otłowa Małego należało do Ekharda, przybysza niemieckiego. |
Rycerz Szymon musiał za zgodą swych dzieci – Ottona, Małgorzaty i Katarzyny – odstąpić biskupowi Henrykowi 30 łanów ze swych dóbr, co było zapewne ceną zatwierdzenia reszty posiadłości. Właścicielami Otłowa byli: Gerhard wraz z synem Henrykiem (w 1303 roku), rycerz Mikołaj z Otłowa (w latach 1326-1349), Pilgerim (w roku 1363), Jan (w latach 1376-1403), Niklas (w roku 1417) i Sander (w latach 1419 i 1485). | Rycerz Szymon musiał za zgodą swych dzieci – Ottona, Małgorzaty i Katarzyny – odstąpić biskupowi Henrykowi 30 łanów ze swych dóbr, co było zapewne ceną zatwierdzenia reszty posiadłości. Właścicielami Otłowa byli: Gerhard wraz z synem Henrykiem (w 1303 roku), rycerz Mikołaj z Otłowa (w latach 1326-1349), Pilgerim (w roku 1363), Jan (w latach 1376-1403), Niklas (w roku 1417) i Sander (w latach 1419 i 1485). | ||
− | W XVI wieku część wsi dostała się w ręce von Lichtenheina. Reszta posiadłości należała do Rywałdzkich i Kalksteinów, rodzin sprzyjających Polsce i będących w wieku XVII w opozycji wobec elektorów i książąt pruskich. W 1787 roku Otłowo nadal było wsią rycerską. W roku 1885 na 373 ha mieszkały 263 osoby, a ćwierć wieku później – 183 osoby. Natomiast w 1939 roku we wsiach Otłowiec i [[Otłówko]] było 557 mieszkańców i 125 gospodarstw domowych. | + | W XVI wieku część wsi dostała się w ręce von Lichtenheina. Reszta posiadłości należała do Rywałdzkich i Kalksteinów, rodzin sprzyjających Polsce i będących w wieku XVII w opozycji wobec elektorów i książąt pruskich. W 1787 roku Otłowo nadal było wsią rycerską. W roku 1885 na 373 ha mieszkały 263 osoby, a ćwierć wieku później – 183 osoby. W roku 1905 osadę zamieszkiwało 185, a w 1910r. - 183 mieszkańców. Natomiast w 1939 roku we wsiach Otłowiec i [[Otłówko]] było 557 mieszkańców i 125 gospodarstw domowych. |
+ | |||
+ | W centrum wsi znajdują się pozostałości [[Cmentarz ewangelicki w Otłowcu|cmentarza ewangelickiego]]. | ||
+ | |||
+ | Około 10 kilometrów od Kwidzyna jadąc w kierunku Grudziądza, przy drodze między Otłówkiem a Otłowcem, znajduje się kępa drzew w której znajduje się stary zapomniany [[Cmentarz ewangelicki w Otłowie|cmentarz]]. | ||
+ | |||
+ | Zmiana dotychczasowej nazwy ''Gross Ottlau'' na '''Otłowiec''' ustalona została Zarządzeniem Nr 62 Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 kwietnia 1953r. (Monitor Polski Nr 051, poz. 572). | ||
+ | Wcześniejsza nazwa '''Otłowo''' wymieniona jest w Rozporządzeniu Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 lipca 1947r. (Monitor Polski Nr 111, poz. 719) jako obowiązujaca za dawną nazwę niemiecką ''Ottlau''. | ||
W latach sześćdziesiątych wieś otrzymała nową nazwę – Otłowiec. Do szybkiego rozwoju gospodarczego miejscowości przyczynił się zwłaszcza Stefan Wiśnioch, sołtys od 1961 roku. Po roku 1970 wybudowano tu siedemnaście nowych gospodarstw rolników indywidualnych. W tymże roku mieszkało w Otłowcu 299 osób. Była tu ośmioklasowa szkoła podstawowa, do której uczęszczało 139 dzieci i w której pracowało ośmiu nauczycieli. | W latach sześćdziesiątych wieś otrzymała nową nazwę – Otłowiec. Do szybkiego rozwoju gospodarczego miejscowości przyczynił się zwłaszcza Stefan Wiśnioch, sołtys od 1961 roku. Po roku 1970 wybudowano tu siedemnaście nowych gospodarstw rolników indywidualnych. W tymże roku mieszkało w Otłowcu 299 osób. Była tu ośmioklasowa szkoła podstawowa, do której uczęszczało 139 dzieci i w której pracowało ośmiu nauczycieli. | ||
− | W roku 1947 w odległości dwóch km od Otłowca powstało gospodarstwo rolne pod nazwą PGR Osadniki. W 1970 roku mieszkały tam 132 osoby. | + | W roku 1947 w odległości dwóch km od Otłowca powstało gospodarstwo rolne pod nazwą "PGR Osadniki". W 1970 roku mieszkały tam 132 osoby. |
+ | |||
+ | <gallery> | ||
+ | Plik:Otoczyn1.jpg | ||
+ | Plik:Otoczyn2.jpg | ||
+ | </gallery> | ||
+ | |||
+ | ==Otłowiec na przedwojennych pocztówkach== | ||
+ | <gallery> | ||
+ | Grafika:Ottlau,.jpg | ||
+ | </gallery> | ||
+ | |||
+ | ==Zapisy nazewnictwa== | ||
+ | |||
+ | * 1285 - '''Otla''', ville '''Otle''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#C|CDPr]]) też ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#U|UBP]]) | ||
+ | * 1289 - '''Otella''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#C|CDPr]]), '''Otulla''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#U|UBP]]) | ||
+ | * 1291 - '''Otulla maiori''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#U|UBP]]) | ||
+ | * 1293 - '''Otella''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#U|UBP]]) | ||
+ | * 1303 - '''Otla''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#U|UBP]]) | ||
+ | * 1325 - '''Ocula''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#P|PUB]]) | ||
+ | * 1326 - '''Ottula maiori''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#P|PUB]]) | ||
+ | * 1330 - '''Othela''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#P|PUB]]) | ||
+ | * 1336 - '''Ottele''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#P|PUB]]) | ||
+ | * 1338 - '''Ottula''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#P|PUB]]) | ||
+ | * 1342 - '''Othela''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#P|PUB]]) | ||
+ | * 1349 - '''Ottola''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#P|PUB]]) | ||
+ | * 1396 - '''Ottil''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#U|UBP]]) | ||
+ | * 1402 - '''Ottlau majori''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#U|UBP]]) | ||
+ | * 1403 - '''Otlow''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#U|UBP]]) | ||
+ | * 1790 - '''Gr. Ottlau''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#S|Srt]]) | ||
+ | * 1886 - '''Otłowo''', '''Otłów''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#S|SG]]) | ||
+ | * 1945 - '''Gross Ottlau''' ([[H.Górnowicz, Toponimia Powiśla Gdańskiego/wykaz skrótów#R|R]]) | ||
+ | * inne spotykane formy ('''Otłow''', '''Ottela''', '''Ottila''', '''Groß Ottlau''', '''Groß Ottlau Dorf''', '''Otłowiec''') | ||
+ | |||
+ | ==Zobacz też== | ||
+ | |||
+ | '''[[Wykaz miejscowości powiatu kwidzyńskiego]]''' | ||
+ | |||
+ | ==Źródła== | ||
+ | * http://www.westpreussen.de/ | ||
+ | * Monitor Polski - Rocznik 1947 Nr 111 | ||
+ | * Monitor Polski - Rocznik 1953 Nr 051 | ||
[[Kategoria:Gmina Gardeja]] | [[Kategoria:Gmina Gardeja]] |
Aktualna wersja na dzień 10:17, 22 maj 2016
UNIQ71e412a96d54d0a2-googlemap-00000000-QINU |
Otłowiec na mapie |
---|
Otłowiec (dawn. niem. Gross Ottlau) – wieś w powiecie kwidzyńskim, w gminie Gardeja przy drodze krajowej nr 55.
Spis treści[ukryj] |
Historia
Nazwa miejscowości, pierwotnie Otla, zdaniem toponomisty Huberta Górnowicza była polska i oznaczała miejsce otlone, wypalone. Potem przyjęła się forma Otłowo. Oznaczała ona początkowo jednostkę osadniczo-terytorialną, obejmującą kilka osad. Od czasów pierwszego biskupa pomezańskiego Ernesta (1250-1259) 120,5 łana w Otłowie posiadał na prawie chełmińskim rycerz Szymon. Był to zapewne teren późniejszego Otłowa właściwego (Wielkiego). Z nadania zaś biskupa Alberta (1260-1285) dziewiętnaście łanów Otłowa Małego należało do Ekharda, przybysza niemieckiego.
Rycerz Szymon musiał za zgodą swych dzieci – Ottona, Małgorzaty i Katarzyny – odstąpić biskupowi Henrykowi 30 łanów ze swych dóbr, co było zapewne ceną zatwierdzenia reszty posiadłości. Właścicielami Otłowa byli: Gerhard wraz z synem Henrykiem (w 1303 roku), rycerz Mikołaj z Otłowa (w latach 1326-1349), Pilgerim (w roku 1363), Jan (w latach 1376-1403), Niklas (w roku 1417) i Sander (w latach 1419 i 1485).
W XVI wieku część wsi dostała się w ręce von Lichtenheina. Reszta posiadłości należała do Rywałdzkich i Kalksteinów, rodzin sprzyjających Polsce i będących w wieku XVII w opozycji wobec elektorów i książąt pruskich. W 1787 roku Otłowo nadal było wsią rycerską. W roku 1885 na 373 ha mieszkały 263 osoby, a ćwierć wieku później – 183 osoby. W roku 1905 osadę zamieszkiwało 185, a w 1910r. - 183 mieszkańców. Natomiast w 1939 roku we wsiach Otłowiec i Otłówko było 557 mieszkańców i 125 gospodarstw domowych.
W centrum wsi znajdują się pozostałości cmentarza ewangelickiego.
Około 10 kilometrów od Kwidzyna jadąc w kierunku Grudziądza, przy drodze między Otłówkiem a Otłowcem, znajduje się kępa drzew w której znajduje się stary zapomniany cmentarz.
Zmiana dotychczasowej nazwy Gross Ottlau na Otłowiec ustalona została Zarządzeniem Nr 62 Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 kwietnia 1953r. (Monitor Polski Nr 051, poz. 572). Wcześniejsza nazwa Otłowo wymieniona jest w Rozporządzeniu Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 lipca 1947r. (Monitor Polski Nr 111, poz. 719) jako obowiązujaca za dawną nazwę niemiecką Ottlau.
W latach sześćdziesiątych wieś otrzymała nową nazwę – Otłowiec. Do szybkiego rozwoju gospodarczego miejscowości przyczynił się zwłaszcza Stefan Wiśnioch, sołtys od 1961 roku. Po roku 1970 wybudowano tu siedemnaście nowych gospodarstw rolników indywidualnych. W tymże roku mieszkało w Otłowcu 299 osób. Była tu ośmioklasowa szkoła podstawowa, do której uczęszczało 139 dzieci i w której pracowało ośmiu nauczycieli.
W roku 1947 w odległości dwóch km od Otłowca powstało gospodarstwo rolne pod nazwą "PGR Osadniki". W 1970 roku mieszkały tam 132 osoby.
Otłowiec na przedwojennych pocztówkach
Zapisy nazewnictwa
- 1285 - Otla, ville Otle (CDPr) też (UBP)
- 1289 - Otella (CDPr), Otulla (UBP)
- 1291 - Otulla maiori (UBP)
- 1293 - Otella (UBP)
- 1303 - Otla (UBP)
- 1325 - Ocula (PUB)
- 1326 - Ottula maiori (PUB)
- 1330 - Othela (PUB)
- 1336 - Ottele (PUB)
- 1338 - Ottula (PUB)
- 1342 - Othela (PUB)
- 1349 - Ottola (PUB)
- 1396 - Ottil (UBP)
- 1402 - Ottlau majori (UBP)
- 1403 - Otlow (UBP)
- 1790 - Gr. Ottlau (Srt)
- 1886 - Otłowo, Otłów (SG)
- 1945 - Gross Ottlau (R)
- inne spotykane formy (Otłow, Ottela, Ottila, Groß Ottlau, Groß Ottlau Dorf, Otłowiec)
Zobacz też
Wykaz miejscowości powiatu kwidzyńskiego
Źródła
- http://www.westpreussen.de/
- Monitor Polski - Rocznik 1947 Nr 111
- Monitor Polski - Rocznik 1953 Nr 051
|