Gazeta Polska dla Powiatów Nadwiślańskich
"Gazeta Polska dla Powiatów Nadwiślańskich" była oficjalnym organem Warmińskiego Komitetu Plebiscytowego. Ukazywała się od 28 marca 1920 roku pod redakcją publicysty i poety Bonifacego Chmielewskiego, wcześniej redaktora pisma „Postęp” w Poznaniu. Drukowano ją w zasłużonej dla propolskiej działalności Typograficznej drukarni Fryderyka Kantera w Kwidzynie.
Redakcja gazety mieściła się początkowo przy obecnej ul. Targowej, a od nr 10 przy obecnej ul. Staszica 9 w mieszkaniu Augustyna Wandtke. Pismo wychodziło początkowo trzy razy w tygodniu, a od nr 30 codziennie, oprócz niedziel i świąt. Od grudnia 1920 roku druk jej przeniesiono do Olsztyna i stała się imitacją „Gazety Olsztyńskiej”.
Do „Gazety Polskiej” dołączone były dodatki: „Wieczory rodzinne” i „Dla młodzieży”. W dziale młodzieżowym pracował instruktor harcerski Stanisław Jan Wilk. Był on też prezesem Towarzystwa Młodzieży „Jutrzenka” w Kwidzynie, a swoje artykuły podpisywał „Wujcio” lub „Wujcio Wilk”. Dodatki ukazywały się od 29 maja 1920 roku, początkowo co sobotę. Dodatek „Dla Młodzieży” nosił podtytuł „Sobotni dodatek do Gazety Polskiej”, natomiast od nr 5 ukazywał się co 10 dni już bez określenia „sobotni”. Po wyjeździe Wilka redagowanie dodatków objęła Józefa Biegaczówna.
Na łamach pisma zawarty był przegląd zmagań społeczeństwa polskiego o zwycięstwo plebiscytowe oraz rejestr polskich dokonań oświatowych, kulturalnych i gospodarczych na Powiślu. Dowodem zmierzania pisma do budzenia polskiej świadomości narodowej był patriotyczny wiersz Bonifacego Chmielewskiego, który ukazał się w 66 numerze „Gazety Polskiej” z 18 czerwca 1920 roku:
„Czy kochasz Ojczyznę?
Więc ponieś ofiarę,
Więc przyjmij śmierć i bliznę
Za polskość, za wiarę!
O kraj twój chodzi,
O jutro pokoleń!
Więc dąż, niech się zrodzi
Z pragnienia wyzwoleń
Czyn rychły i śmiały!
Niech wróg nasz zdumieje.”
Źródła
- Zeszyty Kwidzyńskie. Plebiscyt na Powiślu - 11 lipiec 1920 rok Kwidzyn 2000
- Zbiory prywatne
