Władysław Demski

Z Kwidzynopedia - encyklopedia e-kwidzyn
(Różnice między wersjami)
(Nowa strona: '''ks. Władysław Demski''' Demski Władysław)
 
Linia 2: Linia 2:
  
 
[[Kategoria:Ludzie|Demski Władysław]]
 
[[Kategoria:Ludzie|Demski Władysław]]
 +
Ks. Władysław Demski
 +
'''Ks. Władysław Demski''' urodził się w Straszewie  5 sierpnia 1884 r. w zasiedziałej na Powiślu polskiej rodzinie rolników.
 +
 +
''Dzieciństwo młodość''
 +
 +
Władysław został ochrzczony w kościele parafialnym w Tychnowach ,(w tym czasie Straszewo było złączone unią personalną z Tychnowami ).
 +
Rodzicami Władysława byli: Franciszek (ur. 4 sierpnia 1852 r. w Marianach – zm. 3 stycznia 1917 r.) i Rozalia z domu Kamrowska  ( ur. 4 grudnia 1850 r. w Rzężęcinie – zm. 5 kwietnia 1948r.).
 +
 +
Rodzice prowadzili gospodarstwo rolne w Straszenie położone po prawej stronie ( za kaplicą przydrożną) przy szosie ze Straszewa do Trzcina.
 +
 +
Po prymicjach syna z powodu braku rąk do pracy -  Franciszek sprzedał  gospodarstwo.
 +
 +
Ojciec Władysława – Franciszek angażował się w działalność polskich komitetów wyborczych powiatu sztumskiego, który był enklawą polskości od czasów rozbiorów.
 +
 +
Władysław, tak jak jego bracia: Agaton i Bolesław, ukończył Szkołę Podstawową w Straszenie.
 +
Następnie podjął naukę w Collegium Marianum w Pelplinie i Gimnazjum w Braniewie, po ukończeniu  którego zdał egzamin maturalny w 1906 roku.
 +
 +
''Posługa kapłańska''
 +
Po ukończeniu studiów filozoficzno-teologicznych W Wyższym Seminarium Duchownym w Braniewie w latach 1906-1910, przyjął świecenia kapłańskie we Fromborku 6 lutego 1910 r. Następnego dnia odprawił Mszę św. Prymicyjną w kościele parafialnym Św. Katarzyny w Straszenie, gdzie proboszczem wówczas  był ks. Jan Hajnowski.
 +
 +
Jako motto swojej posługi kapłańskiej obrał słowa: „ ''Jezu cichy pokornego serca, uczyń serce moje według serca Twego”''
 +
Po święceniach, biskup warmiński August Bludau skierował go do pracy, jako wikariusza w parafiach polskich.
 +
 +
We Wrzesinie pracował do 7 lipca 1911r.,a w Barczewie od  8 lipca 1911 r. do 28 września 1916 r., gdzie zastała go I Wojna Światowa.
 +
 +
Tam opiekował się jeńcami rosyjskimi i polskimi.
 +
 +
29 września 1916r. został przeniesiony do Biskupca Reszleńskiego, gdzie do 19 marca 1919r. prowadził działalność oświatową wśród miejscowych Polaków.
 +
 +
Powołany na krótko do wojska niemieckiego (okres I Wojny Światowej) pracował w szpitalu wojskowym w Królewcu.
 +
 +
Od  20 marca 1919 r. do 2 stycznia 1923 r. był wikariuszem w Starym Targu koło Sztumu.
 +
To również czas Jego aktywnej działalności plebiscytowej, która po przegranej Polaków w Plebiscycie zmusiła go do wyjazdu z Powiela.
 +
 +
Ks.  Demski był opiekunem towarzystw ludowych i bliskim współpracownikiem Warmińskiego Komitetu Plebiscytowego.
 +
W listopadzie 1920 roku  został członkiem KC Związku Polaków w Prusach Wschodnich w Olsztynie.
 +
W ramach  struktury  związkowej współpracował z H. Sierakowską sprawując patronat nad szkolnictwem.
 +
 +
Władze niemieckie nie mogąc znieść szerokiej działalności księdza – zmusiły  go do opuszczenia rodzinnych stron.
 +
 +
Wyjechał do Inowrocławia, gdzie został prefektem Gimnazjum im. Jana Kasprowicza(które również ukończył kardynał J.Glemb) i bardzo krótko pracował, jako wikariusz w kościele Matki Bożej.
 +
 +
Wówczas podjął studia filologii klasycznej na Uniwersytecie Poznańskim.
 +
Po ich ukończeniu został zaangażowany jako etatowy profesor greki i  łaciny.
 +
 +
Ponadto uczył języka łacińskiego i niemieckiego w gimnazjum żeńskim, opiekując się Sodalicją Marianską.
 +
 +
Władze niemieckie nigdy nie zapomniały księdzu Władysławowi Demskiemu jego działalności na rzecz polskości na Powiślu, dlatego  już 2 września 1939 roku aresztowano go wraz z innymi księżmi w starostwie inowrocławskim.
 +
 +
Był więziony kolejno: w Inowrocławiu, Świeciu, Górnej Grupie i w Gdańsku – Nowym Porcie.
 +
 +
8 lutego 1940 r. został przewieziony do obozu koncentracyjnego w Stutthofie.
 +
 +
W podobozie Grenzdorf  wykonywał ciężką pracę w tamtejszej żwirowni i kamieniołomach.
 +
Stąd 10 kwietnia 1940 r. zostaje przewieziony do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausehn , gdzie zostaje przydzielony do bloku 20  z numerem '''9103'''.
 +
 +
Na skutek ciągłego bicia i polewania zimną wodą przez ‘osobistego” oprawcę Hugo Kraje – ciało ks. Władysława pokrywa opuchlizną i wrzodami, zachorowuje  na zapalenie nerek.
 +
 +
Wszelka pomoc współwięźniów była niweczona przez codzienne maltretowanie i katowanie księdza.
 +
Po kilkudniowym pobycie w obozie,  ten silny i zdrowy mężczyzna poczyna niknąć w oczach (...)
 +
 +
Pewnego dnia, w czasie segregowania odzieży więźniów, w którym brał udział ks. Demski, z jednego z węzełków wypadł różaniec. „zainteresowany tym znaleziskiem SS-man kazał je sobie podać i po chwili zawołać den grossen Pfaffen-ks. Profesora Demskiego…”
 +
Strażnik polecił księdzu podeptać różaniec, ale ten odmówił.
 +
„Strażnik rzucił różaniec w błoto i kazał  pocałować…
 +
Wszystkim poleceniom, jakie dawano więźniowi - towarzyszyły wyzwiska, szyderstwa z wiary świętej i kapłanów wykpiwanych za magię i kuglarstwo…
 +
 +
Na taki rozkaz ks. Demski pochylił się i wargami odszukał  w błocie krzyżyk różańca. Wtedy spadły nań ciosy... grubym kijem. Bito po głowie, po plecach, po nerkach…
 +
Więzień podnosił się z trudem.
 +
Bito go nadal. Wyczerpany i już wcześniej chory ks. Profesor Demski upadł.
 +
Katowanie trwało.
 +
Nie padło żadne słowo więźnia…” .
 +
Wsparty o ramię kolegów wrócił do bloku, a pytany o samopoczucie machał ręką mówiąc: „Wszystko trzeba ścierpieć i na nic się nie skarżyć”.
 +
Przez następne dni był również katowany w czasie, gdy wystąpiła wysoka temperatura i silne bóle nerki.
 +
Wreszcie przyprowadzono go na apel, a on opierał się o ramię młodego ks Romana Budniaka z Inowrocławia.
 +
Nie mogąc utrzymać się na nogach, osunął się.
 +
 +
Skonał pod płotem otoczony księżmi, towarzyszami z obozu.
 +
Śmierć nastąpiła 28 maja 1940 r., we wtorek w oktawie Bożego Ciała, o którą dopytywał podczas ostatniego apelu obozowego.
 +
Ksiądz Stanisław Gałecki udzielił mu rozgrzeszenia.
 +
Rodzina otrzymała telegram datowany 29 maja 1940 r., którym została powiadomiona o śmierci Błogosławionego.
 +
SS-man zmusił ks. Piotra Gołąba, werbistę, do wygłoszenia „mowy żałobnej”, której treść tak zanotował po latach naoczny  świadek: „Żegnam Ciebie kochany Profesorze, odszedłeś po trudzie życia do Twego Pana po nagrodę.
 +
Jesteś wolny!
 +
Tylko gdzieś tam w Inowrocławiu płacze 90-letna staruszka, matka Twoja, która Cię już do stęsknionego serca nie przytuli.
 +
Wkrótce jednak spotkacie się obydwoje tam, gdzie nie ma bólu i cierpienia, i gdzie nagrodą za dobro jest radość i szczęśliwość niebieska, a zapłatą za zło, za krzywdę jest…”.
 +
Nie dokończył mówić, ponieważ przerwał mu oprawca, krzycząc: „Dość”.
 +
Świadkowie męczeńskiej śmierci ks. Demskiego zauważyli, że umierał jak męczennicy początków chrześcijaństwa: „Oddał życie czcząc symbol wiary Chrystusowej, czym zaświadczył, że jego wiara w Boga i nadzieja zbawienia stanowiła istotną treść jego życia doczesnego, a jednocześnie – w godzinę swojej śmierci - myśli jego biegły do Jezusa Eucharystycznego, o czym świadczą jego słowa:
 +
<< Czy dziś oktawa? Prowadziłbym procesję u Grzesia…>>” Handkego, proboszcza w parafii Św. Józefa  w Inowrocławiu.

Wersja z 15:43, 4 sie 2008

ks. Władysław Demski Ks. Władysław Demski Ks. Władysław Demski urodził się w Straszewie 5 sierpnia 1884 r. w zasiedziałej na Powiślu polskiej rodzinie rolników.

Dzieciństwo młodość

Władysław został ochrzczony w kościele parafialnym w Tychnowach ,(w tym czasie Straszewo było złączone unią personalną z Tychnowami ). Rodzicami Władysława byli: Franciszek (ur. 4 sierpnia 1852 r. w Marianach – zm. 3 stycznia 1917 r.) i Rozalia z domu Kamrowska ( ur. 4 grudnia 1850 r. w Rzężęcinie – zm. 5 kwietnia 1948r.).

Rodzice prowadzili gospodarstwo rolne w Straszenie położone po prawej stronie ( za kaplicą przydrożną) przy szosie ze Straszewa do Trzcina.

Po prymicjach syna z powodu braku rąk do pracy - Franciszek sprzedał gospodarstwo.

Ojciec Władysława – Franciszek angażował się w działalność polskich komitetów wyborczych powiatu sztumskiego, który był enklawą polskości od czasów rozbiorów.

Władysław, tak jak jego bracia: Agaton i Bolesław, ukończył Szkołę Podstawową w Straszenie. Następnie podjął naukę w Collegium Marianum w Pelplinie i Gimnazjum w Braniewie, po ukończeniu którego zdał egzamin maturalny w 1906 roku.

Posługa kapłańska

Po ukończeniu studiów filozoficzno-teologicznych W Wyższym Seminarium Duchownym w Braniewie w latach 1906-1910, przyjął świecenia kapłańskie we Fromborku 6 lutego 1910 r. Następnego dnia odprawił Mszę św. Prymicyjną w kościele parafialnym Św. Katarzyny w Straszenie, gdzie proboszczem wówczas był ks. Jan Hajnowski.

Jako motto swojej posługi kapłańskiej obrał słowa: „ Jezu cichy pokornego serca, uczyń serce moje według serca Twego” Po święceniach, biskup warmiński August Bludau skierował go do pracy, jako wikariusza w parafiach polskich.

We Wrzesinie pracował do 7 lipca 1911r.,a w Barczewie od 8 lipca 1911 r. do 28 września 1916 r., gdzie zastała go I Wojna Światowa.

Tam opiekował się jeńcami rosyjskimi i polskimi.

29 września 1916r. został przeniesiony do Biskupca Reszleńskiego, gdzie do 19 marca 1919r. prowadził działalność oświatową wśród miejscowych Polaków.

Powołany na krótko do wojska niemieckiego (okres I Wojny Światowej) pracował w szpitalu wojskowym w Królewcu.

Od 20 marca 1919 r. do 2 stycznia 1923 r. był wikariuszem w Starym Targu koło Sztumu. To również czas Jego aktywnej działalności plebiscytowej, która po przegranej Polaków w Plebiscycie zmusiła go do wyjazdu z Powiela.

Ks. Demski był opiekunem towarzystw ludowych i bliskim współpracownikiem Warmińskiego Komitetu Plebiscytowego. W listopadzie 1920 roku został członkiem KC Związku Polaków w Prusach Wschodnich w Olsztynie. W ramach struktury związkowej współpracował z H. Sierakowską sprawując patronat nad szkolnictwem.

Władze niemieckie nie mogąc znieść szerokiej działalności księdza – zmusiły go do opuszczenia rodzinnych stron.

Wyjechał do Inowrocławia, gdzie został prefektem Gimnazjum im. Jana Kasprowicza(które również ukończył kardynał J.Glemb) i bardzo krótko pracował, jako wikariusz w kościele Matki Bożej.

Wówczas podjął studia filologii klasycznej na Uniwersytecie Poznańskim. Po ich ukończeniu został zaangażowany jako etatowy profesor greki i łaciny.

Ponadto uczył języka łacińskiego i niemieckiego w gimnazjum żeńskim, opiekując się Sodalicją Marianską.

Władze niemieckie nigdy nie zapomniały księdzu Władysławowi Demskiemu jego działalności na rzecz polskości na Powiślu, dlatego już 2 września 1939 roku aresztowano go wraz z innymi księżmi w starostwie inowrocławskim.

Był więziony kolejno: w Inowrocławiu, Świeciu, Górnej Grupie i w Gdańsku – Nowym Porcie.

8 lutego 1940 r. został przewieziony do obozu koncentracyjnego w Stutthofie.

W podobozie Grenzdorf wykonywał ciężką pracę w tamtejszej żwirowni i kamieniołomach. Stąd 10 kwietnia 1940 r. zostaje przewieziony do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausehn , gdzie zostaje przydzielony do bloku 20 z numerem 9103.

Na skutek ciągłego bicia i polewania zimną wodą przez ‘osobistego” oprawcę Hugo Kraje – ciało ks. Władysława pokrywa opuchlizną i wrzodami, zachorowuje na zapalenie nerek.

Wszelka pomoc współwięźniów była niweczona przez codzienne maltretowanie i katowanie księdza. Po kilkudniowym pobycie w obozie, ten silny i zdrowy mężczyzna poczyna niknąć w oczach (...)

Pewnego dnia, w czasie segregowania odzieży więźniów, w którym brał udział ks. Demski, z jednego z węzełków wypadł różaniec. „zainteresowany tym znaleziskiem SS-man kazał je sobie podać i po chwili zawołać den grossen Pfaffen-ks. Profesora Demskiego…” Strażnik polecił księdzu podeptać różaniec, ale ten odmówił. „Strażnik rzucił różaniec w błoto i kazał pocałować… Wszystkim poleceniom, jakie dawano więźniowi - towarzyszyły wyzwiska, szyderstwa z wiary świętej i kapłanów wykpiwanych za magię i kuglarstwo…

Na taki rozkaz ks. Demski pochylił się i wargami odszukał w błocie krzyżyk różańca. Wtedy spadły nań ciosy... grubym kijem. Bito po głowie, po plecach, po nerkach… Więzień podnosił się z trudem. Bito go nadal. Wyczerpany i już wcześniej chory ks. Profesor Demski upadł. Katowanie trwało. Nie padło żadne słowo więźnia…” . Wsparty o ramię kolegów wrócił do bloku, a pytany o samopoczucie machał ręką mówiąc: „Wszystko trzeba ścierpieć i na nic się nie skarżyć”. Przez następne dni był również katowany w czasie, gdy wystąpiła wysoka temperatura i silne bóle nerki. Wreszcie przyprowadzono go na apel, a on opierał się o ramię młodego ks Romana Budniaka z Inowrocławia. Nie mogąc utrzymać się na nogach, osunął się.

Skonał pod płotem otoczony księżmi, towarzyszami z obozu. Śmierć nastąpiła 28 maja 1940 r., we wtorek w oktawie Bożego Ciała, o którą dopytywał podczas ostatniego apelu obozowego. Ksiądz Stanisław Gałecki udzielił mu rozgrzeszenia. Rodzina otrzymała telegram datowany 29 maja 1940 r., którym została powiadomiona o śmierci Błogosławionego. SS-man zmusił ks. Piotra Gołąba, werbistę, do wygłoszenia „mowy żałobnej”, której treść tak zanotował po latach naoczny świadek: „Żegnam Ciebie kochany Profesorze, odszedłeś po trudzie życia do Twego Pana po nagrodę. Jesteś wolny! Tylko gdzieś tam w Inowrocławiu płacze 90-letna staruszka, matka Twoja, która Cię już do stęsknionego serca nie przytuli. Wkrótce jednak spotkacie się obydwoje tam, gdzie nie ma bólu i cierpienia, i gdzie nagrodą za dobro jest radość i szczęśliwość niebieska, a zapłatą za zło, za krzywdę jest…”. Nie dokończył mówić, ponieważ przerwał mu oprawca, krzycząc: „Dość”. Świadkowie męczeńskiej śmierci ks. Demskiego zauważyli, że umierał jak męczennicy początków chrześcijaństwa: „Oddał życie czcząc symbol wiary Chrystusowej, czym zaświadczył, że jego wiara w Boga i nadzieja zbawienia stanowiła istotną treść jego życia doczesnego, a jednocześnie – w godzinę swojej śmierci - myśli jego biegły do Jezusa Eucharystycznego, o czym świadczą jego słowa: << Czy dziś oktawa? Prowadziłbym procesję u Grzesia…>>” Handkego, proboszcza w parafii Św. Józefa w Inowrocławiu.