Paulus Speratus
Paulus Speratus – prawdziwe nazwisko Hoffer, urodził się 13 grudnia 1484 roku w Rötlen nr. Ellwangen (Wirtembergia). Od roku 1503 Speratus studiował we Freiburgu, Paryżu, Włoszech i Wiedniu. Nabył trzy stopnie doktoranckie z teologii, prawa i filozofii. w latach 1514 - 1520 był proboszczem w Salzburgu. Potem na krótko w Würzburgu. Na luteranizm przeszedł około 1522 roku.
Zwolennik Marcina Lutra. Autor protestanckich hymnów i tłumacz trzech pism Lutra, m.in. w Formula Missae. W roku 1524 Paul Speratus przybył do Prus (Królewca) zgodnie z osobistą rekomendacją Lutra. Będąc kaznodzieją zamkowym księcia Albrechta został tam liderem reformacji, a od 1529 roku biskupem luterańskim. Organizował Synody protestanckie. Był współautorem wstępu do "Wyznania Augsburskiego" oraz autorem ewangelickiego prawa kościelnego. W 1530 roku objął stanowisko biskupa diecezji pomezańskiej z siedzibą w Kwidzynie. Był dobrym gospodarzem w katedrze i na podległym mu terenie. Wizytował diecezję, regulował spory. Ustanowił 24 stypendia dla biednych studentów uniwersytetu w Królewcu. Sprowadził do Prus Książęcych, w tym na ziemię kwidzyńską, braci czeskich. Jako drugi biskup luterański sprawował swój urząd w Kwidzynie do śmierci 12 sierpnia 1551 roku.
Ciekawostki
Do 1945 roku imieniem biskupa Speratusa była nazwana obecna ulica Słowackiego.
