Klecewo

Z Kwidzynopedia - encyklopedia e-kwidzyn
(Różnice między wersjami)
m (Pogrubienie tekstu)
 
(Nie pokazano 35 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{|style="float:right; border: 1px solid grey; border-collapse:collapse; background:white;" border="1" cellspacing="0" cellpadding="5"
 
{|style="float:right; border: 1px solid grey; border-collapse:collapse; background:white;" border="1" cellspacing="0" cellpadding="5"
 
|
 
|
<googlemap version="0.9" lat="53.642603" lon="19.094238" type="map">
+
<googlemap version="0.9" lat="53.642603" lon="19.094238" type="map" zoom="12" selector="yes">
 
(K) 53.635071, 19.105911, Klecewo
 
(K) 53.635071, 19.105911, Klecewo
 
</googlemap>
 
</googlemap>
Linia 7: Linia 7:
 
!|'''Klecewo na mapie'''
 
!|'''Klecewo na mapie'''
 
|}
 
|}
[[Grafika:Klecewo2.jpg|thumb|400px|right|Zdjęcie pałacu w Klecewie wykonane w kwietniu 2007 roku. Autor:[[Użytkownik:Drosik|Drosik]]]]
+
 
[[Grafika:Klecewo1.jpg|thumb|400px|right|Zdjęcie pałacu w Klecewie, po prawej stronie widoczna rządcówka, zdjęcie wykonane w kwietniu 2007 roku. Autor:[[Użytkownik:Drosik|Drosik]]]]
+
[[Grafika:Klecewo rzadcowka.jpg|thumb|400px|right|Zdjęcie wykonane jesienią 2008 roku. Autor:[[Użytkownik:Drosik|Drosik]]]]
+
[[Grafika:Klecewo ogolny.jpg|thumb|400px|right|Zdjęcie wykonane jesienią 2008 roku. Autor:[[Użytkownik:Drosik|Drosik]]]]
+
[[Grafika:Klecewo pomnik.jpg|thumb|400px|right|Zdjęcie wykonane jesienią 2008 roku. Autor:[[Użytkownik:Drosik|Drosik]]]]
+
[[Grafika:Klecewo pozostalosci.jpg|thumb|400px|right|Zdjęcie wykonane jesienią 2008 roku. Autor:[[Użytkownik:Drosik|Drosik]]]]
+
  
 
'''Klecewo''' (dawn. niem. ''Klötzen'') - wieś położona nad [[Jezioro Kucki|jeziorem Kucki]], w [[powiat kwidzyński|powiecie kwidzyńskim]], w [[Gmina Gardeja|gminie Gardeja]].
 
'''Klecewo''' (dawn. niem. ''Klötzen'') - wieś położona nad [[Jezioro Kucki|jeziorem Kucki]], w [[powiat kwidzyński|powiecie kwidzyńskim]], w [[Gmina Gardeja|gminie Gardeja]].
  
 
==Historia==
 
==Historia==
Wieś Klecewo położona nad jeziorem Kucki, której pierwotna nazwa (Kucica, Kucice) wskazuje, że pierwszymi osadnikami mogli być Polacy. Od XIII wieku jednak osiedlają się tu Prusowie. Wówczas dobra leżące nad jeziorem otrzymują nazwę sprutenizowaną Alczenow. Część z nich weszła potem w skład Czarnego Dolnego, a pozostałe pod nazwą Dumele (od pruskiego dumis – dym) biskup Henryk w 1289 roki nadał Prusowi o imieniu Klec (Clecz), na prawie chełmińskim, z obowiązkiem dostarczania lekkiej służby wojskowej według zwyczaju Prusów i uiszczania czynszu rekognicyjnego. Od tego momentu dobra te zmieniły nazwę na Klec (potem Klecewo).
 
  
Właścicielami dóbr byli: Stefan Cletz (w 1334 roku), Szymon z Klecewa (w roku 1378) i Engelhard z Klecewa, który w 1427 roku uzyskał prawo połowu ryb w jeziorze Kucki.
+
Wieś [https://pl.wikipedia.org/wiki/Klecewo_(powiat_kwidzyński) Klecewo] położona nad jeziorem Kucki, której pierwotna nazwa (Kucica, Kucice) wskazuje, że pierwszymi osadnikami mogli być Polacy. Od XIII wieku jednak osiedlają się tu Prusowie. Wówczas dobra leżące nad jeziorem otrzymują nazwę sprutenizowaną Alczenow. Część z nich weszła potem w skład Czarnego Dolnego, a pozostałe pod nazwą Dumele (od pruskiego dumis – dym) biskup Henryk w 1289 roki nadał Prusowi o imieniu Klec (Clecz), na prawie chełmińskim, z obowiązkiem dostarczania lekkiej służby wojskowej według zwyczaju Prusów i uiszczania czynszu rekognicyjnego. Od tego momentu dobra te zmieniły nazwę na Klec (potem Klecewo).
  
W roku 1459 na polach Klecewa oddziały propolskie stoczyły potyczkę z oddziałami krzyżackimi.
+
[[Grafika:Klotzen.jpg|thumb|250px|Widok na pałac, na przedwojennej pocztówce.]]
  
W 1499 roku właścicielem Klecewa był Adam z Dąbrówki (pochodzący z ziemi chełmińskiej).
+
Właścicielami dóbr byli: piwerwotnie Stefan Cletz (w 1334 roku), Szymon z Klecewa (w roku 1378) i Engelhard z Klecewa, który w 1427 roku uzyskał prawo połowu ryb w [[jezioro Kucki|jeziorze Kucki]].
  
W roku 1505 Kaspar z Klecewa otrzymuje nowy przywilej na tą wieś, w 1538 roku zaś Hand Stift z Klecewa otrzymał pozwolenie na wolny połów ryb w [[jezioro Kucki|jeziorze Kucki]].
+
W roku 1459 na polach Klecewa oddziały propolskie stoczyły potyczkę z oddziałami krzyżackimi. W 1499 roku właścicielem Klecewa był Adam z Dąbrówki (pochodzący z ziemi chełmińskiej). W roku 1505 Kaspar z Klecewa otrzymuje nowy przywilej na tą wieś, w 1538 roku zaś Hand Stift z Klecewa otrzymał pozwolenie na wolny połów ryb w [[jezioro Kucki|jeziorze Kucki]]. W wieku XVI właścicielami wsi byli: Barcz Milewski i Jan Wierzbowski. Od XVII wieku dobra ziemskie, wieś wraz z folwarkiem przechodzą w ręce niemieckie. Dobra ziemskie zostają sukcesywnie skupiane i przejmowane na rzecz dworu. Pierwszy pałac w Klecewie pochodzący z połowy XVIII wieku wyburzono w latach 1870 – 1872 i na jego miejscu wzniesiono neorenesansowy, w manierze francuskiej.W 1885 roku obszar majątku wynosił 806 ha. W 1910 roku mieszkało tutaj 241 osób. Dwadzieścia lat później, bo w roku 1930 '''majątek zajmował już 2489 ha'''. W roku 1939 w Klecewie było 879 mieszkańców i 209 gospodarstw domowych. Pierwszym herbownym [https://pl.wikipedia.org/wiki/Gruszczyński_Baron von Rosenberg ( Gruszczyński )] był ur. w 1759 w Klecewie Johann Anton Franz Freiherr von Rosenberg ( Gruszczyński ) poślubiwszy Amalie Louise Eleonore Gruszczyńska. Po połączeniu rodów i otrzymaniu tytułu baronowskiego w 1809 herb Gruszczyński ( Poraj odmienny ) ostatecznie pozostał jako von Rosenberg. Ostatnim żyjącym spadkobiercą majątku w RP po wojnie jest [[Tytus L Rosenberg]]. Z rodu tego miał się wywodzić [https://en.wikipedia.org/wiki/Alfred_Rosenberg '''Alfred Rosenberg'''] urodzony w Rewlu (obecnie Talin) minister III Rzeszy, jako zbrodniarz wojenny stracony w [https://pl.wikipedia.org/wiki/Międzynarodowy_Trybunał_Wojskowy_w_Norymberdze procesie w Norymberdze]. W XIX wieku i do 1945 roku była tu 1-klasowa szkoła ewangelicka. Po wojnie zmiana dotychczasowej nazwy ''Klötzen'' na '''[https://pl.wikipedia.org/wiki/Klecewo_(powiat_kwidzyński) Klecewo]''' ustalona została Rozporządzeniem Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946r. (Monitor Polski Nr 142, poz. 262). Po II wojnie utworzono PGR, którym kierowali: Bronisław Lewicki, Franciszek Suslowicz, Stefan Napieralski. W latach 1974-91 PGR należał do ZR Trumieje, którym kierowali: Krzysztof Pogorzelski, Waldemar Witkowski, Leszek Wójcik, Henryk Golański. '''Obecny właściciel''' [[Tytus L Rosenberg]] zapowiada remont Zespołu Pałacowego.  
  
W wieku XVI właścicielami wsi byli: Barcz Milewski i Jan Wierzbowski. Od XVII wieku dobra ziemskie, wieś wraz z folwarkiem przechodzą w ręce niemieckie. Dobra ziemskie zostają sukcesywnie skupiane i przejmowane na rzecz dworu.
+
==Zabytki==
 +
 
 +
Do dnia dzisiejszego zachował się pałac neorenesansowy, wybudowany na miejscu wyburzonego, po roku 1872. Pałac murowany jest z cegły, prostokątny, z portykiem trójarkadowym. Po obu bokach ryzality i spiczaste wieże. Elewacje bogato zdobione panopliami i herbami wykutymi w kamieniu. Niedaleko pałacu znajduje się dworek parterowy z 1735 roku – mieszkanie zarządcy majątku (rządcówka). Przebudowany w XIX  wieku, odnawiany w latach 1935 i 1970. Murowany z cegły, otynkowany. Budynek pięcioosiowy z wystawką. Zachowane zabudowania dworskie (kuźnia, budynek mieszkalny, wozownia, stajnia)  pochodzą z wieków XVIII, XIX i XX. Jeden ze spichrzów ozdabia sygnaturka z zegarem, którą zwieńcza podwójny hełm. W północnej części majątku, na skraju parku znajduje się [[Cmentarz ewangelicki majątku Klecewo|cmentarz]] przynależący do majątku. Po drugiej stronie jeziora na przeciwko pałacu stoi na postumencie figura zbrojnej kobiety zaopatrzonej w tarczę z wizerunkiem mitycznej meduzy.
 +
 
 +
==Ciekawostki==
 +
 
 +
Klecewo pierwotnie nosiło słowiańską nazwę Kucka (Klecewo), a w późniejszym czasie Alczenow (Olsztynowa). Gruszczyńscy herbu Poraj byli znaną przynajmniej od XV wieku rodziną szlachecką wywodzącą się z Gruszczyc w ziemi sieradzkiej. Z rodziny tej Antoni Gruszczyński, dyrektor Towarzystwa Kredytowego w Prusach Zachodnich otrzymał w 4 września 1809 pruski tytuł baronowski z przydomkiem von Rosenberg, potwierdzony 6 czerwca 1818. Pierwszym herbownym von Rosenberg ( Gruszczyński ) był ur. w 1759 w Klecewie Johann Anton Franz Freiherr von Rosenberg ( Gruszczyński ) poślubiwszy Amalie Louise Eleonore Gruszczyńska. Po połączeniu rodów i otrzymaniu tytułu baronowskiego w 1809 herb Gruszczyński ( Poraj odmienny ) ostatecznie pozostał jako von Rosenberg. Ostatni herbowni von Rosenberg to [[Tytus L Rosenberg]], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Rosenberg Kai Constantinos von Rosenberg], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Rosenberg Ewa Paulina von Rosenberg].
 +
 
 +
Herb nad wejściem do pałacu w Klecewie: W polu czerwonym róża srebrna ze środkiem złotym i listkami zielonymi. Nad tarczą korona baronowska, nad którą trzy hełmy, każdy w koronie baronowskiej gdzie: Klejnot I – Róża jak w godle; Klejnot II – Mitra biskupia; Klejnot III – Pół orła. Labry powinny być czerwone, podbite złotem. Trzymacze – rycerze trzymający w zewnętrznych rękach miecze wzniesione, wewnętrzne ręce opierający na tarczy; na hełmach para skrzydeł orlich.
 +
 
 +
'''LEGENDA o córce - ALFREDA Rosenberg''':
 +
 
 +
Po 1945 r. w Klecewie założono PGR, w latach 1974-1991 podlegał Zakładowi Rolnemu w Trumiejach. Do dzisiaj zachowało się kilka zabytków. Wśród nich zespół pałacowy z parkiem nad wspomnianym jeziorem. Powstał w latach 70. XIX w. (po wyburzeniu poprzedniej budowli) jako jednopiętrowa budowla w stylu renesansu francuskiego. To tu mieściła się wspomniana szkoła, a po wojnie najpierw biura PGR-u a później ośrodek wczasowy. Budowla w złym stanie przeszła w ręce spadkopbierców..
 +
 
 +
W parku są zabudowania folwarczne wzniesione w XVIII w. Uwagę zwraca dworek dawnego zarządcy, a także pokaźny spichlerz ozdobiony sygnaturką. Zachowane są kuźnia, wozownia, stajnia i oczywiście mieszkania dla dawnych pracowników folwarku, te zabudowania powstały w okresie XVIII-XX w.  Na granicy parku znajduje się dawny cmentarz dworski z grobowcem rodzinnym. W grobowcu ma być pochowana córka właściciela sprzed II wojny z Rosenberga - Alfreda. Wiążą się z tym dwa podania, jedno że utonęła jako 10-letnia dziewczynka w jeziorze podczas kąpieli, druga że kiedy zaszła w ciążę, a ojciec nie zgodził się na ślub z ukochanym, popełniła samobójstwo. Po przeciwnej stronie jeziora stoi posąg zbrojnej kobiety z tarczą, na której jest wizerunek mitologicznej meduzy. Posąg ten miał powstać dla uczczenia nieszczęsnej Alfredy. Według legendy nad jeziorem ma straszyć jej duch.  
  
Pierwszy pałac w Klecewie pochodzący z połowy XVIII wieku wyburzono w latach 1870 – 1872 i na jego miejscu wzniesiono neorenesansowy, w manierze francuskiej.
+
Poprzednią nazwę Klötzen zamieniono na obecną w 1946 r. W przeszłości występowały też inne określenia: Clecz bona Dumele, Cleczin, Cletz, Kleczewo, Kletz, Kletzen, Kloetzen, Klötzen
  
W 1885 roku obszar majątku wynosił 806 ha. W 1910 roku mieszkało tutaj 241 osób. Dwadzieścia lat później, bo w roku 1930 majątek  zajmował już 2489 ha. W roku 1939 w Klecewie było 879 mieszkańców i 209 gospodarstw domowych.
 
  
W XIX wieku i do 1945 roku była tu 1-klasowa szkoła ewangelicka.
+
==Galeria==
  
Po II wojnie utworzono PGR, którym kierowali: Bronisław Lewicki, Franciszek Suslowicz, Stefan Napieralski.  
+
<gallery>
 +
Plik:Linia Kleców.jpg|Drzewo genealogiczne Linii Kleców
 +
Grafika:Klecewo1.jpg|Zdjęcie pałacu w Klecewie, po prawej stronie widoczna rządcówka, zdjęcie wykonane w kwietniu 2007 roku. Autor:[[Użytkownik:Drosik|Drosik]]
 +
Grafika:Klecewo2.jpg|Zdjęcie pałacu w Klecewie wykonane w kwietniu 2007 roku. Autor:[[Użytkownik:Drosik|Drosik]]
 +
Grafika:Klecewo rzadcowka.jpg| Rządcówka - jesień 2008 roku. Autor:[[Użytkownik:Drosik|Drosik]]
 +
Grafika:Klecewo ogolny.jpg| Widok ogólny - jesień 2008 roku. Autor:[[Użytkownik:Drosik|Drosik]]
 +
Grafika:Klecewo pomnik.jpg| Pomnik - jesień 2008 roku. Autor:[[Użytkownik:Drosik|Drosik]]
 +
Grafika:Klecewo pozostalosci.jpg| Pozostałości - jesień 2008 roku. Autor:[[Użytkownik:Drosik|Drosik]]
 +
Grafika:Klecewo_rzadcowka2.jpg| Rządcówka lipiec 2006 roku. Autor: Malgos
 +
Grafika:Klecewo_palac.jpg| Pałac - lipiec 2006 roku. Autor: Malgos
 +
Grafika:Klecewo-portal.jpg| Zabytkowy portal pałacu. Fot. Rachel
 +
Grafika:Klec_pomn.JPG|Klecewo. Pomnik (styczeń 2010r.)
 +
Grafika:Klec_Ma1.JPG|Klecewo. Grobowiec rodzinny Rosenbergów (styczeń 2010r.)
 +
Grafika:Klecewo.JPG|Klecewo (styczeń 2010r.)
 +
</gallery>
 +
[[Grafika:Klec_pano.jpg|thumb|900px|center|Klecewo. Panorama zamku od strony jeziora. (styczeń 2010r.)]]
  
W latach 1974-91 PGR należał do ZR Trumieje, którym kierowali: Krzysztof Pogorzelski, Waldemar Witkowski, Leszek Wójcik, Henryk Golański.
+
==Zapisy nazewnictwa==
  
 +
* 1289 - '''Clecz''' bona '''Dumele'''
 +
* 1334 - '''Cleczin'''
 +
* 1427 - '''Cletz'''
 +
* 1568 - '''Kletzen'''
 +
* 1569 - '''Klötzen'''
 +
* 1790 - '''Kloetzen'''
 +
* 1883 - '''Kleczewo'''
 +
* 1945 - '''Klötzen'''
 +
* 1951 - '''Klecewo'''
 +
* inne spotykane formy ('''Kletz''')
  
 
==Ludność==
 
==Ludność==
Linia 54: Linia 86:
 
!| 1885
 
!| 1885
 
!| 241
 
!| 241
 +
|-
 +
!| 1905
 +
!| 215
 
|-
 
|-
 
!| 1910
 
!| 1910
Linia 72: Linia 107:
 
|}
 
|}
  
 +
==Zobacz też==
  
==Teraźniejszość==
 
 
==Ciekawostki==
 
Klecewo pierwotnie nosiło słowiańską nazwę Kucka, a w późniejszym czasie Alczenow (Olsztynowa).
 
 
==Zabytki==
 
 
Do dnia dzisiejszego zachował się pałac neorenesansowy, wybudowany na miejscu wyburzonego, po roku 1872. Pałac murowany jest z cegły, prostokątny, z portykiem trójarkadowym. Po obu bokach ryzality i spiczaste wieże. Elewacje bogato zdobione panopliami i herbami wykutymi w kamieniu.
 
 
Niedaleko pałacu znajduje się dworek parterowy z 1735 roku – mieszkanie zarządcy majątku (rządcówka). Przebudowany w XIX  wieku, odnawiany w latach 1935 i 1970. Murowany z cegły, otynkowany. Budynek pięcioosiowy z wystawką.
 
 
Zachowane zabudowania dworskie (kuźnia, budynek mieszkalny, wozownia, stajnia)  pochodzą z wieków XVIII, XIX i XX.
 
 
Jeden ze spichrzów ozdabia sygnaturka z zegarem, którą zwieńcza podwójny hełm.
 
 
W północnej części majątku, na skraju parku znajduje się [[Cmentarz ewangelicki majątku Klecewo|cmentarz]] przynależący do majątku.
 
 
Po drugiej stronie jeziora na przeciwko pałacu stoi na postumencie figura zbrojnej kobiety zaopatrzonej w tarczę z wizerunkiem mitycznej meduzy.
 
 
==Zobacz też==
 
 
'''[[Wykaz miejscowości powiatu kwidzyńskiego]]'''
 
'''[[Wykaz miejscowości powiatu kwidzyńskiego]]'''
  
 
==Źródła==
 
==Źródła==
 +
 
* [[Przewodnik po Powiślu. Powiat Kwidzyński]] 2007
 
* [[Przewodnik po Powiślu. Powiat Kwidzyński]] 2007
 
+
* http://www.westpreussen.de/
 +
* Monitor Polski - Rocznik 1946 Nr 142
 +
* WIKIPEDIA herb [http://pl.wikipedia.org/wiki/Gruszczyński_Baron Tytus Rosenberg ]
 +
* WIKIPEDIA herb [http://www.mxr.com.pl/d/Wikipedysta:Karol_Wiktor_Malinowski/Rosenberg_%28herb_szlachecki%29_1.HTML von ROSENBERG ]
 +
* WIKIPEDIA ród Rosenberg [https://pl.wikipedia.org/wiki/Rosenberg_(ród) Tytus L Rosenberg]
 +
* [http://forum.e-kwidzyn.pl/viewtopic.php?t=3172&highlight=klecewo Forum e-kwidzyn]
  
 
[[Kategoria:Gmina Gardeja]]
 
[[Kategoria:Gmina Gardeja]]

Aktualna wersja na dzień 19:43, 4 lis 2018

UNIQ15ffb4da7e93084a-googlemap-00000000-QINU

Klecewo na mapie


Klecewo (dawn. niem. Klötzen) - wieś położona nad jeziorem Kucki, w powiecie kwidzyńskim, w gminie Gardeja.

Spis treści

Historia

Wieś Klecewo położona nad jeziorem Kucki, której pierwotna nazwa (Kucica, Kucice) wskazuje, że pierwszymi osadnikami mogli być Polacy. Od XIII wieku jednak osiedlają się tu Prusowie. Wówczas dobra leżące nad jeziorem otrzymują nazwę sprutenizowaną Alczenow. Część z nich weszła potem w skład Czarnego Dolnego, a pozostałe pod nazwą Dumele (od pruskiego dumis – dym) biskup Henryk w 1289 roki nadał Prusowi o imieniu Klec (Clecz), na prawie chełmińskim, z obowiązkiem dostarczania lekkiej służby wojskowej według zwyczaju Prusów i uiszczania czynszu rekognicyjnego. Od tego momentu dobra te zmieniły nazwę na Klec (potem Klecewo).

Widok na pałac, na przedwojennej pocztówce.

Właścicielami dóbr byli: piwerwotnie Stefan Cletz (w 1334 roku), Szymon z Klecewa (w roku 1378) i Engelhard z Klecewa, który w 1427 roku uzyskał prawo połowu ryb w jeziorze Kucki.

W roku 1459 na polach Klecewa oddziały propolskie stoczyły potyczkę z oddziałami krzyżackimi. W 1499 roku właścicielem Klecewa był Adam z Dąbrówki (pochodzący z ziemi chełmińskiej). W roku 1505 Kaspar z Klecewa otrzymuje nowy przywilej na tą wieś, w 1538 roku zaś Hand Stift z Klecewa otrzymał pozwolenie na wolny połów ryb w jeziorze Kucki. W wieku XVI właścicielami wsi byli: Barcz Milewski i Jan Wierzbowski. Od XVII wieku dobra ziemskie, wieś wraz z folwarkiem przechodzą w ręce niemieckie. Dobra ziemskie zostają sukcesywnie skupiane i przejmowane na rzecz dworu. Pierwszy pałac w Klecewie pochodzący z połowy XVIII wieku wyburzono w latach 1870 – 1872 i na jego miejscu wzniesiono neorenesansowy, w manierze francuskiej.W 1885 roku obszar majątku wynosił 806 ha. W 1910 roku mieszkało tutaj 241 osób. Dwadzieścia lat później, bo w roku 1930 majątek zajmował już 2489 ha. W roku 1939 w Klecewie było 879 mieszkańców i 209 gospodarstw domowych. Pierwszym herbownym von Rosenberg ( Gruszczyński ) był ur. w 1759 w Klecewie Johann Anton Franz Freiherr von Rosenberg ( Gruszczyński ) poślubiwszy Amalie Louise Eleonore Gruszczyńska. Po połączeniu rodów i otrzymaniu tytułu baronowskiego w 1809 herb Gruszczyński ( Poraj odmienny ) ostatecznie pozostał jako von Rosenberg. Ostatnim żyjącym spadkobiercą majątku w RP po wojnie jest Tytus L Rosenberg. Z rodu tego miał się wywodzić Alfred Rosenberg urodzony w Rewlu (obecnie Talin) minister III Rzeszy, jako zbrodniarz wojenny stracony w procesie w Norymberdze. W XIX wieku i do 1945 roku była tu 1-klasowa szkoła ewangelicka. Po wojnie zmiana dotychczasowej nazwy Klötzen na Klecewo ustalona została Rozporządzeniem Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946r. (Monitor Polski Nr 142, poz. 262). Po II wojnie utworzono PGR, którym kierowali: Bronisław Lewicki, Franciszek Suslowicz, Stefan Napieralski. W latach 1974-91 PGR należał do ZR Trumieje, którym kierowali: Krzysztof Pogorzelski, Waldemar Witkowski, Leszek Wójcik, Henryk Golański. Obecny właściciel Tytus L Rosenberg zapowiada remont Zespołu Pałacowego.

Zabytki

Do dnia dzisiejszego zachował się pałac neorenesansowy, wybudowany na miejscu wyburzonego, po roku 1872. Pałac murowany jest z cegły, prostokątny, z portykiem trójarkadowym. Po obu bokach ryzality i spiczaste wieże. Elewacje bogato zdobione panopliami i herbami wykutymi w kamieniu. Niedaleko pałacu znajduje się dworek parterowy z 1735 roku – mieszkanie zarządcy majątku (rządcówka). Przebudowany w XIX wieku, odnawiany w latach 1935 i 1970. Murowany z cegły, otynkowany. Budynek pięcioosiowy z wystawką. Zachowane zabudowania dworskie (kuźnia, budynek mieszkalny, wozownia, stajnia) pochodzą z wieków XVIII, XIX i XX. Jeden ze spichrzów ozdabia sygnaturka z zegarem, którą zwieńcza podwójny hełm. W północnej części majątku, na skraju parku znajduje się cmentarz przynależący do majątku. Po drugiej stronie jeziora na przeciwko pałacu stoi na postumencie figura zbrojnej kobiety zaopatrzonej w tarczę z wizerunkiem mitycznej meduzy.

Ciekawostki

Klecewo pierwotnie nosiło słowiańską nazwę Kucka (Klecewo), a w późniejszym czasie Alczenow (Olsztynowa). Gruszczyńscy herbu Poraj byli znaną przynajmniej od XV wieku rodziną szlachecką wywodzącą się z Gruszczyc w ziemi sieradzkiej. Z rodziny tej Antoni Gruszczyński, dyrektor Towarzystwa Kredytowego w Prusach Zachodnich otrzymał w 4 września 1809 pruski tytuł baronowski z przydomkiem von Rosenberg, potwierdzony 6 czerwca 1818. Pierwszym herbownym von Rosenberg ( Gruszczyński ) był ur. w 1759 w Klecewie Johann Anton Franz Freiherr von Rosenberg ( Gruszczyński ) poślubiwszy Amalie Louise Eleonore Gruszczyńska. Po połączeniu rodów i otrzymaniu tytułu baronowskiego w 1809 herb Gruszczyński ( Poraj odmienny ) ostatecznie pozostał jako von Rosenberg. Ostatni herbowni von Rosenberg to Tytus L Rosenberg, Kai Constantinos von Rosenberg, Ewa Paulina von Rosenberg.

Herb nad wejściem do pałacu w Klecewie: W polu czerwonym róża srebrna ze środkiem złotym i listkami zielonymi. Nad tarczą korona baronowska, nad którą trzy hełmy, każdy w koronie baronowskiej gdzie: Klejnot I – Róża jak w godle; Klejnot II – Mitra biskupia; Klejnot III – Pół orła. Labry powinny być czerwone, podbite złotem. Trzymacze – rycerze trzymający w zewnętrznych rękach miecze wzniesione, wewnętrzne ręce opierający na tarczy; na hełmach para skrzydeł orlich.

LEGENDA o córce - ALFREDA Rosenberg:

Po 1945 r. w Klecewie założono PGR, w latach 1974-1991 podlegał Zakładowi Rolnemu w Trumiejach. Do dzisiaj zachowało się kilka zabytków. Wśród nich zespół pałacowy z parkiem nad wspomnianym jeziorem. Powstał w latach 70. XIX w. (po wyburzeniu poprzedniej budowli) jako jednopiętrowa budowla w stylu renesansu francuskiego. To tu mieściła się wspomniana szkoła, a po wojnie najpierw biura PGR-u a później ośrodek wczasowy. Budowla w złym stanie przeszła w ręce spadkopbierców..

W parku są zabudowania folwarczne wzniesione w XVIII w. Uwagę zwraca dworek dawnego zarządcy, a także pokaźny spichlerz ozdobiony sygnaturką. Zachowane są kuźnia, wozownia, stajnia i oczywiście mieszkania dla dawnych pracowników folwarku, te zabudowania powstały w okresie XVIII-XX w. Na granicy parku znajduje się dawny cmentarz dworski z grobowcem rodzinnym. W grobowcu ma być pochowana córka właściciela sprzed II wojny z Rosenberga - Alfreda. Wiążą się z tym dwa podania, jedno że utonęła jako 10-letnia dziewczynka w jeziorze podczas kąpieli, druga że kiedy zaszła w ciążę, a ojciec nie zgodził się na ślub z ukochanym, popełniła samobójstwo. Po przeciwnej stronie jeziora stoi posąg zbrojnej kobiety z tarczą, na której jest wizerunek mitologicznej meduzy. Posąg ten miał powstać dla uczczenia nieszczęsnej Alfredy. Według legendy nad jeziorem ma straszyć jej duch.

Poprzednią nazwę Klötzen zamieniono na obecną w 1946 r. W przeszłości występowały też inne określenia: Clecz bona Dumele, Cleczin, Cletz, Kleczewo, Kletz, Kletzen, Kloetzen, Klötzen


Galeria

Klecewo. Panorama zamku od strony jeziora. (styczeń 2010r.)

Zapisy nazewnictwa

  • 1289 - Clecz bona Dumele
  • 1334 - Cleczin
  • 1427 - Cletz
  • 1568 - Kletzen
  • 1569 - Klötzen
  • 1790 - Kloetzen
  • 1883 - Kleczewo
  • 1945 - Klötzen
  • 1951 - Klecewo
  • inne spotykane formy (Kletz)

Ludność

Rok Liczba mieszkańców
1864 227
1885 241
1905 215
1910 241
1939 879
1970 194
2000 207
2007 199

Zobacz też

Wykaz miejscowości powiatu kwidzyńskiego

Źródła

Siedziba gminy: Gardeja


Wsie sołeckie: BądkiCyganyCzarne DolneCzarne GórneCzarne Małe (sołectwa: Czarne Małe I i Czarne Małe II) • Gardeja (sołectwa: Gardeja, Gardeja II, Gardeja III i Gardeja IV) • JaromierzKlasztorekKrzykosyMorawyNowa WioskaOtłowiecOtłówkoOtoczynPawłowoRozajnyTrumiejeWandowoWracławekZebrdowo

Miejscowości niesołeckie: AlbertowoCzachówekDębnoHermanowoJeziorkiJurkiKalmuzyKarolewoKlasztorneKlecewoMiędzylesieOlszówkaOsadnikiPodegrodziePrzęsławekRozajny MałeSzczepkowoWilkowo