Gardeja
UNIQ30a5b30f5f473c50-googlemap-00000000-QINU |
Gardeja na mapie |
---|
Gardeja (dawniej: niem. Garnsee) – duża wieś w powiecie kwidzyńskim, w gminie Gardeja przy skrzyżowaniu drogi krajowej nr 55 z drogą wojewódzką nr 523.
Spis treści |
Historia
W latach 1975 - 1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
W roku 1920 roku po przegranym przez Polaków plebiscycie na Powiślu Gardeja pozostała na obszarze Niemiec za wyjątkiem stacji kolejowej (Bahnhof Garnsee) na trasie linii Kwidzyn-Grudziądz.
W roku 1905 Gardeję zamieszkiwało 984, a w 1910r. - 987 mieszkańców.
Gardeja utraciła w 1945 roku prawa miejskie z 1334 roku na skutek zniszczeń wojennych. W XVI wieku siedziba braci czeskich. Zachowała się gotycka wieża kościelna z XIV wieku.
W Gardei istniały trzy cmentarze: przykościelny (dziś nie istnieje po nim żaden ślad), ewangelicki położony w północnej części i katolicki przy drodze w kierunku Grudziądza.
Zmiana dotychczasowej nazwy Garnsee na Gardeja ustalona została Rozporządzeniem Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946r. (Monitor Polski Nr 142, poz. 262).
Administracyjnie obszar Gardei jest podzielony na cztery sołectwa:
- Gardeja (zwarty obszar zabudowany byłego miasta)
- Gardeja II
- Gardeja III
- Gardeja IV
Miejscowość jest siedzibą gminy Gardeja.
Gardeja na przedwojennych pocztówkach
Zapisy nazewnictwa
- 1285 - Garzano, Garzanum (CDPr)
- 1323 - Gardzey (UBP)
- 1342 - Gardzei (PUB)
- 1361 - Garnsee (UBP)
- 1400 - Garsei (UBP)
- 1404 - Gardtzei (CDW)
- 1441 - Garzey (UBP)
- 1454 - Gardze (Kęt)
- 1540 - Gardensehe (UBP)
- 1565 - Gardaiem, Gardzeiem (LMC I)
- 1717 - Garnsee (ZtM)
- 1881 - Gardeja (SG)
- 1945 - Garnsee (R)
Zobacz też
Wykaz miejscowości powiatu kwidzyńskiego
Źródła
- http://www.westpreussen.de/
- Monitor Polski - Rocznik 1946 Nr 142
|