Dorota z Mątowów

Z Kwidzynopedia - encyklopedia e-kwidzyn

Błogosławiona Dorota z Mątowów, Dorota Schwartze (ur. 25 stycznia 1347 w Mątowach Wielkich, zm. 25 czerwca 1394 w Kwidzynie) – rekluza i stygmatyczka.

Spis treści

Życie i duchowość

Urodziła się w Mątowach Wielkich koło Malborka jako córka kolonisty niderlandzkiego Wilhelma Schwartze i jego żony Agaty. Żona mieszczanina gdańskiego i matka dziewięciorga dzieci. Po śmierci męża w 1390 udała się do Kwidzyna, gdzie jej spowiednikiem został dawny dziekan wydziału teologii na uniwersytecie w Pradze Jan z Kwidzyna. Poprzedni spowiednicy, Radislaus i Mikołaj z Pszczółek, nie rozumieli potrzeb duchowych Doroty. Jan z Kwidzyna, najwybitniejszy teolog krzyżacki, duszpasterz i członek Zakonu, szybko uznał ją za mistyczkę dużej miary, przypominającą w swojej ascezie szkoły mistyczno-ascetyczne Niderlandów. Wbrew ówczesnym obyczajom Jan z Kwidzyna jako jej opiekun duchowy, zezwolił Dorocie na częstą komunię świętą. Wyjednał zgodę u biskupa Jana Moncha i Kapituły Pomezańskiej na spełnienie jej pragnienia życia jako pustelnicy-rekluzy. Po uzyskaniu również zgody Wielkiego Mistrza Konrada Wallenroda zbudowano dla niej w kwidzyńskiej katedrze od strony prezbiterium małą celę, do której w czasie uroczystej procesji 2 maja 1393 roku wprowadzono ją i zamurowano, zostawiając mały otwór z widokiem na ołtarz, który służył też do przyjmowania komunii świętej i posiłków. Dorota zmarła 25 czerwca 1394 roku i została pochowana z dużą czcią i adoracją w krypcie dla duchowieństwa. Jej grób stał się celem pielgrzymek.

Duchowość Doroty z Mątowów przypomina duchowość devotio moderna i Świętej Brygidy Szwedzkiej. Jan z Kwidzyna spisał jej objawienia w dwóch dziełach w formie dialogu: Conffessiones i Apparitiones. Napisał także traktaty o jej życiu i duchowości Septililium i Liber de festis. Dorota z Mątowów znana jest także z krytyki upadku moralnego zakonu krzyżackiego i osoby Wielkiego Mistrza Konrada Wallenroda.

Kult

Aprobaty "odwiecznego kultu" Doroty z Mątowów dokonał papież Paweł VI 9 stycznia 1976. Zgodnie z normami odtąd Dorocie z Mątowów przysługuje tytuł pod jakim była czczona w Kościele do tej pory. W Polsce była nazywana błogosławioną, zaś w Niemczech świętą, dlatego Dorota z Mątowów raz jest nazywana błogosławioną, raz świętą (por. kazania kard. Joachima Meisnera i kard. Josepha Ratzingera). W Kościele Katolickim jej wspomnienie obchodzone jest w archidiecezji gdańskiej, diecezji elbląskiej i archidiecezji warmińskiej 25 czerwca. Dorota wspominana jest także w niektórych diecezjach niemieckich oraz przez zakon krzyżacki. Na terenie diecezji elbląskiej jest patronką kobiet.

Parafie i kościoły

  • Parafia pw. Błogosławionej Doroty z Mątów - Gdańsk, osiedle Jasień
  • Elbląg, Kościół Bł. Doroty

Ciekawostki

Dorota z Mątowów była pierwowzorem opisanej przez Adama Mickiewicza w powieści poetyckiej Konrad Wallenrod Aldony, zamurowanej w wieży zamku w Malborku, która przez wskazanie Wallenroda jako "tego, który >>ich<< zniszczy" przyczyniła się do wyboru go na Komtura zakonnego.

Życie Doroty z Mątowów opisał Günter Grass w powieści Turbot (Der Butt) z 1977:

"...że Dorota Swarze była biedną,cierpiącą wskutek presji swoich czasów kobietą: raczej głupią niż mądrą, udręczoną przez bezsenność i zapadającą na migrenę, rozlazłą w prowadzeniu domu, ale obdarzoną zdolnościami planistycznymi kiedy szło o organizowanie pochodu biczowników, o chudej piękności i nieubłaganie silnej woli, mimo wielogodzinnych rozdygotanych ekstaz słabą w wymyślaniu sugestywnych cudów, trochę piśmienną, bo obdarzoną poetyckim zmysłem, leniwą w łóżku i pilną jedynie w biczowaniu,dobrą w marszu i dlatego skorą do chodzenia, wesołą tylko w kontaktach z wałęsającymi się pokutnikami i innymi wyrzutkami, bogatą w ekstrawaganckie pragnienia, lecz praktyczną i wskazującą drogę jako kucharka swej egocentrycznej postnej kuchni...." (Turbot, Wydawnictwo Oskar, Gdansk 1995, strona 174, tłumaczenie Sławomir Błaut)

Fragment pieśni pielgrzymkowej o Błogosławionej Dorocie z roku 1637:

"Sam nadto nieba Pan i Matka Jego
W pętach miłości więźnia siedzącego
Ciebie kochanie swoje nawiedzali
I celę twoją w raj ci przemieniali"
<\poem>

==Źródła==


==Linki zewnętrzne==