Czachówek
|
UNIQ1ce7bfec5a2ca66-googlemap-00000000-QINU |
| Czachówek na mapie |
|---|
Czachówek (dawn. niem. Klein Bandtken) - wieś w województwie pomorskim, powiecie kwidzyńskim, w gminie Gardeja.
Spis treści |
Historia
Do przełomu XV/XVI w. używano tylko jednej nawy Pankendorf dla oznaczenia obu części Bądek. W 1539 r. Książę Albrecht nadał „wolnym” folwark „Klein Bandtkow” - 26 łanów na prawie magdeburskim. Na pocz. XVI w. Mieszkało tu 4 „wolnych”. Czachówek został zniszczony i spustoszony w wyniku wojen szwedzkich.
Na początku XVIII wieku w granicach wsi istniały 2 folwarki: mniejszy – 9 łanów, który użytkował Andrzej Nagórski i większy – 17 łanów, który należał do Johanna Ernsta von Lehwalda – właściciela dóbr otłowskich, radcy trybunału oraz oficjela konsystorza pomezańskiego. Następnym właścicielem majątku jego córka Johanna Ernsta von Lehwalda - Dorothea, a po Nagórskich folwark kupiła w 1755 roku Anna Dorothea von Lehwald.
Oba majątki połączył w 1786 roku, pochodzący z Dolnego Śląska, kuzyn Christoph Friedrich von Lehwald. Dokupił on też 6,4 łana od wdowy Helene Charlotte Louise von Eichstatt, która zbudowała sobie nową siedzibę, nazwaną od jej imienia, Louisenhof. W 1789 roku, oprócz obydwu dworów, w Czachówku (Klein Bandtken) było 17 domów, a w Szczepkowie (Louisenhof) 2 domy. Von Lehwald zmarł w 1814 roku. Wcześniej zmarła jego żona i syn, dlatego majątek na mocy testamentu objął mjr Karl August von Lehwald, który w 1819 roku, sprzedał go Ernstowi i Forentine Gesslerom. W 1851 roku Czachówek (Klein Bandtken) nabył syn Karl Friedrich Gessler, a wdowa po nim sprzedała je. Kolejni właściciele to: Heinrich Hermann Adloff, Ferdinand Fruhling z Pyrzyc i wreszcie rodzina Mentz. Po śmierci ostatniego z Mentzów majątek wydzierżawił właściciel Otłówka von Buddenborck. W 1864 roku Czachówek zamieszkiwało 130 osób, w 1905r. - 95, w 1910r - 68 a w 1939 roku - 64 osoby. Tuż przed wojną wieś liczyła 121 mieszkańców.
Teraźniejszość
Po ostatniej wojnie przez pół wieku istniał tu PGR, którym kierowali: Franciszek Warda, Antoni Daleszyński, Stanisław Bratek, Henryk Krupa. W latach 1975-1998 wieś należała do województwa elbląskiego. Od 1999 roku należy do województwa pomorskiego. W 2007 roku liczyła 143 mieszkańców. Znajduje się tutaj park dworski powstały na początku XIX wieku, który zarządzany jest obecnie przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa.
Zapisy nazewnictwa
- 1539 - Clein Bantkaw (UBP)
- 1717 - Klein Bandtken (ZtM)
- 1936 - Bątki Małe (Ar)
- 1945 - Klein Bandtken (R)
- inne spotykane formy (Bątki, Gut Pankendorf, Klein Pankendorf (od 16.07.1938))
Zobacz też
Wykaz miejscowości powiatu kwidzyńskiego
Źródła
|
