Browary i rozlewnie
Z Kwidzynopedia - encyklopedia e-kwidzyn
- Pierwsze formy do butelek wydłubywane były w drewnie. Następnie zaczęto jako formy stosować blachy. Neutralne butelki można było piaskować , używając do tego zwykłego szablonu. Takie butelki produkowano już pod koniec XIX wieku, ich największa popularność przypada jednak na lata trzydzieste XX wieku. Trawienie było raczej rzadkie, chociaż ta technika znana jest już od XVIII wieku.
- Porcelanki podłużne są rozwiązaniem starszym niż okrągłe. Okrągłe, jako zdecydowanie prostsze w produkcji, "odrutowaniu" i stosowaniu powinny były wyprzeć te podłużne. Tak się jednak nie stało. W okresie późniejszym występowały równolegle. W Niemczech obowiązywała zasada, że porcelanki podłużne były stosowane do oranżadek, wód mineralnych. Porcelanki okrągłe stosowano do butelek z piwem. Praktycznie każdy browar zajmował się niegdyś - obok produkcji piwa - rozlewaniem wód mineralnych (mineralizowanych) i oranżadek. W związku z tym stosował jednocześnie dwa typy porcelanek.
- Najstarsze porcelanki były wypalane dwukrotnie. Najpierw pokrywano je glazurą i wypalano, potem za pomocą specjalnego stempla nanoszono napisy, które jeszcze raz pokrywano glazurą i wypalano. Napisy na porcelankach wyprodukowanych w ten sposób po prostu się nie ścierają. Po pierwszej wojnie w ramach oszczędności coraz częściej rezygnowano z drugiego wypalania, czego efekty widać na nowszych porcelankach z nieczytelnymi napisami. Starsze modele często posiadają na dole lub z boku stempel firmy Siemens z Drezna, czyli „Aktiengesellschaft für Glasindustrie“. Nie znaczyło to jednak, że były tam produkowane. Porcelanki te były produkowane przez innego podwykonawcę na zlecenie firmy Siemens, która jedynie mocowała je do wyprodukowanych przez siebie butelek.
Na butelkach i porcelanowych kapslach umieszczano znaki własności (nazwisko właściciela), oznaczenia firmowe i nazwę miasta. W ten sposób reklamowali się:
W Prabutach: Alfred Zoche, Artur Lindner, Friedrich Krupp, Ferdynand Klein, Eduard Stahr, Bruno Perschke, L. Baehrendt.
W Kwidzynie: Gebrüder Prohl, Willy Bogdanski, Oswald Finger, Otto Hermann, Franz Barra, J. Gruhn, R. Hempel, G.Armanski
Przykłady zachowanych butelek i porcelanek odnajdziemy w Śladach przeszłości.
