Rozpędziny

Z Kwidzynopedia - encyklopedia e-kwidzyn

UNIQ6412ef4c601aa1fc-googlemap-00000000-QINU

Rozpędziny na mapie

Rozpędziny (dawn. niem. Rospitz) - wieś położona w powiecie kwidzyńskim, w gminie Kwidzyn.

Spis treści

Historia

We wczesnym średniowieczu w okolicy znajdowała się osada, leżąca przy drodze wiodącej z Grudziądza do Kwidzyna. Nazwa wsi wywodzi się od sołtysa Rozpędzińskiego, który w 1564 roku otrzymał przywilej lokacyjny od księcia. Na przełomie wieków XVI i XVII było tu dwunastu gburów i dwie karczmy. W wieku XVII chłopów oczynszowano, a po uwłaszczeniu uregulowane zostały granice wsi.

Pod koniec XVIII wieku w Rozpędzinach powstał cmentarz ewangelicki

W roku 1905 osadę zamieszkiwało 649, a w 1910 roku na 705 ha mieszkało 570 osób.

W roku 1939 we wsi było 141 gospodarstw domowych, w których mieszkały 534 osoby.

Zmiana dotychczasowej nazwy Rospitz na Rozpędziny ustalona została Rozporządzeniem Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 lipca 1947r. (Monitor Polski Nr 111, poz. 719).

Pierwsze lata po 1945 roku to okres walki z analfabetyzmem i szerzenia oświaty rolniczej. Na polu tym zasłużył się zwłaszcza Władysław Rybak, kierownik szkoły w Rozpędzinach. W latach 1946-1972 działał we wsi PGR. Grunty jego przekazano pod budowę kombinatu celulozowo-papierniczego. W 1970 roku Rozpędziny liczyły 478 mieszkańców.

Teraźniejszość

Stan ludności w dniu 31 grudnia 2007 roku wynosił: 284 osoby.

Sołtys (2012): Wiesława Zadworna
Rozpędziny 29
82-500 Kwidzyn
tel. 608 592 863

Poprzednio funkcję sołtysa pełnił Włodzimierz Szczurko.

Wiadukt i most kolejowy

W miejscowości Rozpędziny znajdują się dwa ciekawe obiekty kolejowe. Pierwszy, to wiadukt nad drogą Kwidzyn - Sadlinki, drugi - most nad rzeką Liwą. Zostały zbudowane prawdopodobnie w roku 1907 na trasie linii kolejowej Kwidzyn - Smętowo. Ostatni pociąg pokonał całą trasę w 1947 roku. Przez wiadukt i most prowadzi obecnie tylko jeden tor, jednak ich konstrukcja była przygotowana na dwa tory. Obiekty są dobrze zachowane i sprawiają wrażenie solidnych.

"W rok po uruchomieniu przewozów (1910) kursowanie pociągów zostało czasowo wstrzymane, z uwagi na osunięcie się nasypu kolejowego w okolicach wsi Rozpędziny, które było spowodowane ulewnymi deszczami. W trakcie usuwania szkód pasażerowie pociągów przesiadali się z pociągów dojeżdżających do miejsca osuwiska, przechodzili krótki bo 150 metrowy nieprzejezdny odcinek toru i wsiadali do podstawionego pociągu po przeciwległej stronie."

Ciekawostki

Na ceglanym budynku w Rozpędzinach można odnaleźć ślady poniemieckiego napisu.

Galeria

Zapisy nazewnictwa

  • 1540 - Rosswitz (ZtM)
  • 1641 - Rospitz (ZtM)
  • 1888 - Rozpędziny (SG)
  • 1945 - Rospitz (R)
  • 1951 - Rozpędziny (R)

Zobacz też

Wykaz miejscowości powiatu kwidzyńskiego

Źródła

Siedziba gminy: miasto Kwidzyn

Wsie sołeckie: BaldramBrachlewoBrokowoBronnoDankowoDubielGniewskie PoleGórkiGrabówkoGurczJanowoKamionkaKorzeniewoLiczeLipiankiMarezaNowy DwórOboryOśnoPastwaPawlicePodzamczeRakowiceRakowiecRozpędzinySzałwinekTychnowy

Miejscowości niesołeckie: Gilwa MałaPole RakowieckieSzadowoWola-Sosenka